Page 59 - Жаратылыс тану_6_сынып++

special.edu.kz.

Не болды? special.edu.kz. special.edu.kz.

Екінші тығын атып кетті. Сонымен
бірінші тығынды итере отырып, түтікте-
гі ауаны қыстық. Сығылған ауа түтіктің
special.edu.kz. special.edu.kz. special.edu.kz.
қабырғалары мен тығындарына қысым
көрсетті. Оның қысымымен тығынның
біреуі түтіктен атып шықты.

3. Картоптан жасалған тығын ұшып
кетпеуі үшін түтіктің бір жағын үстелге
тіреп қояды (66-сур.). 66-сурет

4. Енді үстіңгі тығынды түтікке итеріп көр.

Сен нені көрдің?

special.edu.kz. special.edu.kz. special.edu.kz.
Тығын түтіктің ортасына дейін әзер жетті.
5. Таяқшаны алып таста.

Енді сен нені көріп тұрсың?

Тығын қайтадан кері қозғала бастады. Тығынды итергенде
түтіктегі ауа сығылады. Бірақ ауа тығыз. Оған қысым көрсету
тоқтаған кезде ол ұлғайып, тығынды қайтадан шығарып тас-
тайды.
Адам ауаның бұл қасиетін доппен ойындарда пайдалана-
ды. Доп еденге ұрылғанда, ондағы ауа сығылады. Бірақ ауа
special.edu.kz. special.edu.kz.
Ауа сығылады. Ауа тығыз. special.edu.kz.
тығыз болғандықтан, ол ұлғайып, доп еденнен секіріп кетеді.
Жүргендегі үйкелісті жұмсарту үшін автомобильдердің шина-
сына да ауа үрленеді. Сығылған ауа пойыздардың тойтарыс
тежегіштерін де әрекетке қосады.

Доп неге секіреді?
Сығылған ауа қайда қолданылады?
Ауаның сығылатынын және тығыз екендігін қалай дәлелдеуге
болады? 57

special.edu.kz. special.edu.kz. special.edu.kz.