Page 14 - Казак тили 6 класс ЯЗ2
P. 14

special.edu.kz.
 special.edu.kz.



                            Кейбір дауыссыз дыбыстардың                                          special.edu.kz.
                                   жазылу ерекшеліктері


                    Есте сақта!
 special.edu.kz.                           special.edu.kz.                                       special.edu.kz.
                   Егер сөздер  п дауыссыз дыбысына аяқталғаннан
               кейін  дауысты дыбыс келсе, онда п дыбысы б-ға  айнала-
               ды. Мысалы: доп – добы, мектеп – мектебі.



                     1. Өлеңді түсініп оқы. Көшіріп жаз.

                     Ұшан-теңіз қалың қар                Мұздай демі бет қарып,
                     Жерді басып жабады.                 Аяз аузын ашады.
                                                                                           (С. Сейфуллин)

                     П, б дыбыстары бар сөздерді көшіріп жаз. Қай сөзде п дыбысы
 special.edu.kz.                           special.edu.kz.                                       special.edu.kz.
             б-ға айналғанын айт.

                     2. П дыбысына аяқталған  сөзге у жалғанғанда қандай өзгеріс
             болады?

                 Шап – шабу, жап – жабу, теп – тебу, сеп – себу, тап – табу.

                     Жабу, себу сөздеріндегі у-ды түсіріп айтып көр. Одан не байқа-
             лады?

                     Есте сақта!

                   Сөз соңындағы к, қ дыбыстарынан  кейін дауысты ды-
 special.edu.kz.                           special.edu.kz.                                       special.edu.kz.
               быс келсе, к дыбысы г-ге, ал қ дыбысы ғ-ға айналады.
               Мысалы: көк – көгі, тақ – тағы.



                     3. Сөздерді түсініп оқы. Көшіріп жаз.

                 Жүрек – жүрегі, кірпік – кірпігі, серік – серігі, көк – көгі,
             әйнек – әйнегі.

                     Сөздерді салыстыр. Сөз соңындағы к дыбысы неліктен г дыбы-
             сына өзгергенін түсіндір.


             12
 special.edu.kz.                           special.edu.kz.                                       special.edu.kz.
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19