Page 36 - 7.9.1
P. 36

special-edu.kz.
 special-edu.kz.



                           ТАБИҒАТ ҚҰБЫЛЫСТАРЫ                                                   special-edu.kz.

                              Жалқы есім мен жалпы есім


                   В казахском языке, как и в русском, различаются
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
               имена существительные собственные (жалқы) и нари-
               цательные (жалпы). Собственные имена существитель-
               ные пишутся с большой буквы. Мысалы: Алма келді.
               Нарицательные имена существительные пишутся с ма-
               ленькой буквы. Мысалы: оқушы. Названия книг, жур-
               налов и т.д. пишутся с болшой буквы и заключаются
               в  кавычки.  Мысалы:  «Балдырған»  журналы,  «Ұлан»
               газеті.


                 1-тапсырма.
                 Мәтінді түсініп оқы. Мазмұнын өз сөзіңмен айтып бер.
                 Сұрақтарға жауап бер.
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
                 1. Әуез ата кімнің өлеңдерін жақсы көрді? 2. Әуез ата қай әдеби-
             еттермен таныс еді? 3. Әуез ата кімге, неге жетуге асықты?
                 Жалқы және жалпы зат есімдерді тап. Жалқы есімдердің астын
             бір сызықпен, жалпы есімдердің астын екі сызықпен сыз. Абайдың
             қарасөзін көшіріп жаз.
                                               Әуез ата
                 Атам Әуез Абайдың өлеңдерін сүйіп оқитын. Әуез атам
             атына мініп, Жидебай ауылына аттанды. Айнала кең жа-
             зық.  Кең  дала.  Аспан  ашық.  Терістіктен  соққан  самал
             жел бар. Атам Жидебайға, Абайға жетуге асығып келеді.
             Ауық-ауық өзінше сөйлеп те қояды.
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
                 «Балаларымды  оқытпасам,  түбінде  қорлық  көрер.  Осы
             Абай оқу десе ішкен асын жерге қояды. Байқасам, ол бір-
             деңені біледі».
                 Атам Абайдың бір қарасөзін іштен айтып келеді.
                 «...Турасын ойлағанда, балаңа барлығын сатсаң да ғылым
             үйрет! Мына мен айтқан жол мал аяр жол емес. Құдайдан
             қорық, балаң бала болсын десең – оқыт, мал аяма! Әйтпесе,
             саған рақат көрсете ме? Өзі рақат көре ме? Я жұртқа рақат
             көрсете ме?»
                                                            (М. Әуезов. «Бала Мұқтар»)
             34
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
   31   32   33   34   35   36   37   38   39   40   41