Page 45 - 7.9.1
P. 45

special-edu.kz.
 special-edu.kz.



                                           ӨНЕР                                                  special-edu.kz.

                                   Есептік сан есім
                      (Количественные числительные)
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
             Есептік  сан  есім  (количественные  числительные)
          обозначают количество предметов и отвечают на вопро-
          сы:  қанша?  неше?  (сколько?)  Мысалы:  бес  кітап.
          Есептік  сан  есім  бывают  простые  (дара)  и  состав-
          ные (күрделі). Дара сан есім состоит из одного слова.
          Мысалы: бір екі. Күрделі сан есім состоит из двух и бо-
          лее слов. Мысалы: он бір, бір жүз елу.

            1-тапсырма.
            Мәтінді түсініп оқы. Соңғы екі сөйлемді көшіріп жаз.
            Сұрақтарға жауап бер.
            1. Тайқазан қай жерде тұр? 2. Бұл қай заманның ескерткіші?
 special-edu.kz.                   Қызықты мәлімет                                               special-edu.kz.
                                           special-edu.kz.
        3. Қанша түрлі металдың қоспасынан құйылған?
            Сан есімдерді тауып, олар сан есімнің қай түрі екенін айт. Қазан-
        ның сипаттамасын дәптерге көшіріп, цифрларды санмен жаз.



            Түркістандағы  Қожа  Ахмет  Ясауи  кесенесінде  Әмір
        Темір заманынан қалған құнды ескерткіштердің бірі – қа-
        сиетті  тайқазан  тұр.  Бұл  қазан  1399  жылы  25  маусымда
        Түркістан қаласының батысында, 27 шақырым жерде ор-

        наласқан Қарнақ елді мекенінде сирек кездесетін жеті түр-
        лі металдың (мыс, мырыш, алтын, күміс, қола, қорғасын,
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
        темір) қоспасынан құйылған. Қазанның салмағы – 2 тонна,
        сыйымдылығы – 3 мың литр.

            2-тапсырма.
            Мақалдардағы көп нүктенің орнына қажетті сан есімдерді қой.
            Мақалдардың мағынасын түсіндір.

            Керекті сөздер: бес, бірді, мыңды, тоқсан.
            1. ... саусақ бірдей емес.
            2. Білекті ... жығады, білімді ... жығады.
            3. ... ауыз сөздің тобықтай түйіні бар.
                                                                                    43
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
   40   41   42   43   44   45   46   47   48   49   50