Page 143 - Қазақ тілі_8-сынып_ЯЗ-1
P. 143

special.edu.kz.
 special.edu.kz.



                    13. Мәтінді түсініп оқы. Етістіктерді тап. Дос, достық туралы                special.edu.kz.
                 мақалдар жаз.

            Екі дос үй-үйдің арасымен әңгімелесіп келе жатты. Оның
        бірі Ақселеу де, екіншісі – Абыз. Абыздың денсаулығы на-
 special.edu.kz.                           special.edu.kz.                                       special.edu.kz.
        шар еді, көп жүгіре алмайтын және демікпе сырқаты бола-
        тын. Бір үйдің жанынан өте бергенде, дәу қара төбет абалап
        үріп шыға келді.
            – Ақселеу, қаш, әне, ит келіп қалды! – деп Абыз айғайлап
        жүгіре жөнелді.
            Ақселеу  жерден  бір  шыбық алып,  қашпастан  итке  қар-
        сы ұмтылды. Айбат шекті. Көршілер келіп Ақселеуді айырып

        алды. Бірақ оның шалбары жырым-жырым болды.
            Абыз Ақселеудің жанына келіп:
            – Мен «қаш» дегенде  неге қашпадың? Қашсаң,  сен де
 special.edu.kz.                           special.edu.kz.                                       special.edu.kz.
        аман қалатын едің, – деді.
            – Мен қашсам, денсаулығың жоқ, алысқа жүгіре алмай-
        тын сен тұтылып, мен құтылатын едім. Сені қорғау үшін әдейі
        қашпадым, – деді Ақселеу.
            – Ақселеу бала болса да, азамат екен! Оның мұнысы –

        нағыз достық! – деді екеуінің әңгімесін тыңдап тұрған бір ақ-
        сақал сүйсініп.
                                                                      (М. Төрежанов)
                    14. Мәтінді оқы.

            Қасқырлар өте ақылды. Олар топтасып тіршілік етеді,
 special.edu.kz.                           special.edu.kz.                                       special.edu.kz.
        бірін-бірі қорғайды. Жорыққа шыққан кезде ең алда кәрі,

        ауру қасқырлар жүреді. Қалған қасқырлар алға шықпайды.
        Осылайша кәрі қасқырлар топтан қалып қоймайды. Олар-
        дан кейін ең мықты қасқырлар жүреді. Қалғандары ортада
        болады. Ал қатардың соңында тағы бір топ күшті қасқырлар
        жүреді. Ең соңында қасқырдың сырттаны жалғыз болады.
        Ол топты бақылап жүреді.


               Етістікті тап, сөз құрамына талда.


 special.edu.kz.                           special.edu.kz.                             141       special.edu.kz.
   138   139   140   141   142   143   144   145   146   147   148