Page 24 - Жаратылыстану_8_кл_оқулық+
P. 24
special.edu.kz.
special.edu.kz.
Қазақстандағы улы өрмекшілер: шаян, бүйі special.edu.kz.
Улы өрмекшілердің сыртқы түрінің қандай
екенін не үшін білу керек?
special.edu.kz. special.edu.kz. special.edu.kz.
Шаянның тіршілік әрекеті қандай?
Шаян Қазақстанның
оң түстік аудандарын-
да кездеседі (18-сур.)
Шаян түнде қорегін ау-
лауға шығады. Шаян
құйрығын қатты сер меп,
улы шаншарымен же-
special.edu.kz. special.edu.kz. special.edu.kz.
мін қозғалыссыз қалды-
рады немесе өлтіреді.
Ол өрмекшімен, кесірт-
18-сурет
кемен немесе тышқан-
мен қорек тенеді. Шаян уының құрамында адамның қаны
мен жүйке жүйесіне әсер ететін зат болады. Әсіресе жас
шаяндардың уы қауіпті болады. Адам шаянның шағуынан
өлмесе де, қатты сырқаттанады, шаққан жері қабынып ауы-
рады. Шаянның адамның мойны мен жүрек тұсын шаққа-
ны қауіпті болады. Шаян адамға өзін қорғау үшін ғана ша-
special.edu.kz.
special.edu.kz. Егер шаян шағып алса, онда уды сығып special.edu.kz.
буылдайды.
тастау немесе сорып алу керек. Жараны
антисептикпен өңдеп, суық зат басу керек.
Содан кейін адамға аллергияға қарсы дәрі
беріп, дереу ауруханаға жеткізу керек.
special.edu.kz. special.edu.kz. special.edu.kz.
22