Page 59 - Қазақ тілі 2 бөлім 10 сынып

Қимыл-сын бағыныңқы

сабақтас құрмалас сөйлем

Қимыл-сын бағыныңқы сабақтас

құрмалас сөйлем – бағыныңқы сөйлем

басыңқы сөйлемдегі ойдың қалай орын-

далғанын білдіретін сабақтастың түрі.

Бағыныңқы сөйлемінің баяндауышта-

ры мынадай тұлғалардан жасалады:

1. -а, -е, -й және -ып, -іп, -п тұлғалы

көсемшеден болады: Алыста жүрген

немересін есінен шығармай, тілеуін ті-

леп отыратын. Бүкіл ауыл көңілденіп,

думанды боп қалады.

2. Есімше тұлғасына -дай, -дей жұр-

нағы жалғанып жасалады: Балалар

бір анадан туғандай, түрлері бір кел-

бетте.

3. Есімше тұлғасына күйі, күйінде,

қалпы, қалпында, бетте деген көмекші

есімдердің тіркесуі арқылы жасалады:

Қоңырқай сопақша беті күреңденген

күйі, бала жұмысына қайта кірісті.

58