Page 65 - Қазақ тілі 7 сынып_2_kniga_04-04-2019
P. 65

special.edu.kz.
 special.edu.kz.




                   Әдеби тіл нормалары                                                           special.edu.kz.




 special.edu.kz.                           special.edu.kz.                                       special.edu.kz.
               Етістікке (қимыл-әрекетті білдіретін

           сөзге)  -у жұрнағы жалғанғанда, сол

           сөз қимыл-әрекеттің атауын білдіре-

           ді. Мұндай сөздерді тұйық етістік деп

           атайды.

               Тұйық етістік екі түрлі қызмет ат қа-

           рады:

               1. Тұйық етістік мағынасы жағынан зат
 special.edu.kz.                           special.edu.kz.                                       special.edu.kz.
           есімдерге жақын болады. Зат есімдер

           зат атауын білдірсе, тұйық етістік қи-

           мыл атауын білдіреді. Сондықтан тұйық

           етістік зат есімдер сияқты көптік, тәуел-

           дік, септік жалғаулары арқылы түрле -

           не алады. Мысалы: баруларына (бола -

           ды), өсудің (нәтижесі), асығуға (болмай-
 special.edu.kz.                           special.edu.kz.                                       special.edu.kz.
           ды), асықтыруды (қой), табысумен (аяқ-

           талды), сезуге (болады), (менің) айтуым.

               2. Тұйық етістіктің негізгі ұғымы қи -

           мыл-әрекетті білдірумен бай ланысты.

           Тұйық етістік қимыл атауы қалпында

           жұмсалып, керек, тиіс, керек емес сөз-



 special.edu.kz.                           special.edu.kz.                          63           special.edu.kz.
   60   61   62   63   64   65   66   67   68   69   70