Page 85 - Қазақ тілі 7 сынып_2_kniga_04-04-2019

special.edu.kz.
special.edu.kz.

Әдеби тіл нормалары special.edu.kz.

special.edu.kz. special.edu.kz. special.edu.kz.
Сөйлеушінің сөзі арқылы қимылдың

болмысқа, шындыққа қатысын білдіре -

тін етістік формалары рай деп аталады.

Ашық рай – қимылдың болу-бол-

мауының үш шаққа да қатысты екенін

көрсететін етістіктің формасы. Мысалы:

Жел соғады. Жел соқты. Жел соғып тұр.

Шартты рай – іс-әрекеттің болу-
special.edu.kz. special.edu.kz. special.edu.kz.
бол мау, іске асу-аспау мүмкіндігінің

шартын көрсететін рай түрі. Етістікке

-са, -се жұрнағы жалғану арқылы

жасалады. Мысалы: Жақсы оқысаң,

кейін пайдасын көресің. Ертерек

келсем, уақыт ұтамын.

Қалау рай адамның ниеті, ықыласы,
special.edu.kz. special.edu.kz. special.edu.kz.
ынтасына қатысты ақпаратты білдіреді.

Етістікке: 1) -ғы, -гі, -қы, -кі жұрнағы

мөн тәуелдік жалғауы жалғануы және

кел көмекші етістігінің тіркесуі арқылы;

2) -ғай, -гей жұрнағы, оған жіктік жалғауы

жалғану арқылы; 3) -са, -се жұрнағы

special.edu.kz. special.edu.kz. 83 special.edu.kz.