Page 30 - 5.1.1
P. 30

special-edu.kz.
 special-edu.kz.



                                             И дыбысы                                            special-edu.kz.



                   И дыбысы – дауысты дыбыс. Дауысты дыбыстың
               жiңiшке  түрiне  жатады.    Қазақ  тiлiнде  и  әрпi  бiрде
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
               жуан, бiрде жiңiшке дыбыстың таңбасы ретiнде қол-
               данылады.  Мысалы,  риза,  Иса  деген  сөздердегi  и  –
               жуан, ал ине, икем деген сөздердегi и – жiңiшке.


                     1-тапсырма. 1. Мына сөздердi оқы.

                 Инелiк, киiм, диiрмен, киiк, биыл, ирек, ине, тақия,
             қияр, құпия.

                 2. Сөздердi буынға бөлiп, көшiрiп жаз.
                 3. И дыбысы қандай дыбыстан кейiн тұр?
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
                   И әрпiнен й әрпiн айыра бiл. И сөз басында және
               дауыссыз  дыбыстардан  кейiн  жазылады:  ине,  иық,
               қиын. Й әрпі дауысты дыбыстардан кейiн жазылады;
               қой, қурай, түйме, ойлайды.


                   2-тапсырма. Құрамында и әрпi бар сөздердi көшiрiп, ол әрiптiң
             қай сөзде қандай дыбыстың таңбасы ретiнде қолданылып тұрғанын
             айт.
                 1. Шөп арасында жидектер көп екен. 2. Жел тұрды.
             Жел  шидiң  басын  қозғады.  3.  Үйдiң  қасында  биiк  қа-
             рағай  өсiп  тұр.  Қарағайдың  басында  құстардың  ұясы
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
             бар. 4. Биыл астық ерте пiстi. 5. Қалықтап ұшып жүрген
             инелiктер өте көңiлдi.


                     3-тапсырма. 1. Сызықшамен бөлiнген сөздердi салыстырып
             оқы. Көшіріп жаз. Қайсысы қандай мағынаны бiлдiретiнiн айт.

                 Сайлау-сыйлау,  бойлау-билеу,  киiм-киiм-кешек,  ине-
             инелiк, тәрбие-тәрбиешi, би-бишi, күй-күйшi.
                 2. И мен й әрiптерi қандай дыбыстан кейiн жазылғанын айт.

             28
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
   25   26   27   28   29   30   31   32   33   34   35