Page 25 - 5.1.1

special-edu.kz.
special-edu.kz.

Дауыссыз б, п дыбыстарының емлесi special-edu.kz.

Қазақ тiлiнде б дыбысы – ұяң дауыссыз. Мысалы:
Балапан, бағбан, дабыл, жолбарыс, кiтап, парта,
special-edu.kz. special-edu.kz. special-edu.kz.
палуан.
1. Дауыссыз б дыбысы қазақ тiлiнiң төл сөздерiн-
де сөздiң басында да, ортасында да қолданыла бередi.
Мысалы: бақа, баспа, дабыл, төбе.
2. Дауыссыз б дыбысы қазақ тiлiнiң төл сөздерiнде
сөз аяғында келмейдi. Тек орыс тiлiнен енген сөздерде
кездеседi. Мысалы: клуб, штаб, микроб.

1-тапсырма. 1. Көп нүктенiң орнына тиiстi әрiптi қойып жаз.
2. Қарамен жазылған сөздермен сөйлем құрастыр.
Жi...ек, са...ақ, ...алкон, ...өрiк, та...ақ, дой...ы, ...ас-
special-edu.kz. special-edu.kz. special-edu.kz.
пана, дом...ыра, ...алық, жаң...ыр, ...ота, клу... , қаң...ақ,
...ау-бақша, ...ала, ...өпе.

2-тапсырма. Сөйлемдердi көшiрiп жаз. Сөздердiң соңында ке-
летін п әрпiнiң астын сыз.
1. Кiтапханашы көп жаңа кiтап әкелдi. 2. Бiр топ бала
экскурсияға барды. Оларды мұғалiм бастап апарады.
3. Балалар алаңда доп ойнады. 4. Қырмандағылар ән
бастады. Оған комбайншылар қосылды. 5. Менi әкем
мектепке алып барды. 6. Бiр оқушы есiк алдына шығып
қоңырау соқты.
special-edu.kz. special-edu.kz. special-edu.kz.
П – қатаң дауыссыз дыбыс
Қазақ тiлiнде п дыбысы сөздiң басында, ортасында
және соңында жазылады. Мысалы: Пiл, парта, кiтап,
дәптер, балапан, қап. Сөз аяғында б естiлгенімен, п
әрпi жазылады; мектеп, доп, тәртiп, сап.
П дыбысына бiткен сөзден кейiн дауысты дыбыс
келсе, п дыбысы б-ға айналады: мектеп – мектебi,
кiтап – кiтабы.

23
special-edu.kz. special-edu.kz. special-edu.kz.