Page 23 - 5.9.1
P. 23

special-edu.kz.
 special-edu.kz.



                                  Көптік жалғаулар                                               special-edu.kz.



               Жалғау (окончание) служит для связи одного слова
           с другим. Для образования множественного (көптік)
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
           числа к основе слова прибавляются следующие жал-
           ғаулар: -дар, -дер, -лар, -лер, -тар, -тер.

            1-тапсырма.
            Көп нүктенің орнына көптік жалғауларды қой.
            Сөйлем құра. Дәптерге көшіріп жаз.

            Үлгі: Аязды күндер көбейді.
            1. Күн... , аязды, көбейді. 2. Оқушы... , жылы, мектеп-
        ке, киінген. 3. Коньки, бала... , теуіп жүр. 4. Торғай... ,
        жүр, теріп, жем. 5. Қамқор, құстарға, адам... , болады.
                                           special-edu.kz.
 special-edu.kz.              ата, әке, терезе, айна, шана, дәптер,                              special-edu.kz.
            2-тапсырма.
            Төмендегі  сөздерге  көптік  жалғауының  қай  түрін  жалғауға
        болады?

            -лар, -лер:


                              доп, кітап, сынып, дос, мектеп, жеміс,
            -тар, -тер:       парта, коньки.
                              газет.
            -дар, -дер:       қағаз, қыз, жұлдыз, құлын, киім,
                              желім, көз.


            3-тапсырма.
                                           special-edu.kz.
 special-edu.kz.                         Қарғалар                                                special-edu.kz.
            Түсініп оқы.
            Көптік жалғаулары жалғанған сөздерді көшіріп жаз.



         Қарқылдаған қарғалар,
                                                Қарға, қарға, көк қарға
         Біздің жақта бар ма олар? Біздің жақта көп қарға.
         Білсең егер қарғаны,                   «Қарқ-қарқ!» десе қарғалар,
         Оның салар бар ма әні?                 Ертеңінде қар жауар.
                                                                    (Б. Ысқақов)

                                                                                   21
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
   18   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28