Page 114 - Жаратылыс тану_6_сынып++

special.edu.kz.
special.edu.kz.

Топырақтың органикалық бөлігі деген не? special.edu.kz.

Сен:

 қарашіріктің не екенін білетін боласың.
special.edu.kz. special.edu.kz. special.edu.kz.

Тәжірибе жүргіз (125-сур.).

1. Тәрелкеге өсімдіктің жапырағы
мен тұқымын сал.
2. Оны жанып тұрған спирт шамына
қой.

Жапырақпен және тұқыммен не
болды? 1

3. Өсімдіктің тамырын сал да, жағып
special.edu.kz. special.edu.kz. special.edu.kz.
жібер.
Онымен не болды?

4. Біраз топырақ сал.

Топырақпен не болды?
2
5. Тұжырымдама жаса. 125-сурет
Өсімдіктің жапырағы, тұқымы, сабағы жанатын заттардан
тұрады. Бұндай заттар органикалық заттар деп аталады.
Топырақты спирт шамында қыздырған кезде, алдымен су
special.edu.kz. special.edu.kz. special.edu.kz.
буланады, содан кейін түтіндейді. Яғни, өсімдіктер мен жа-
нуарлардың шіріген қалдықтары, яғни қарашірік жанады.
Сонымен қарашірік органикалық заттардан құралады,
сол себепті оны топырақтың органикалық бөлігі деп атай-
ды. Топырақта қарашірік қаншалықты көп болса, оның түсі
де соншалықты қоңырлана түседі.
Топырақтың құрылысы әртүрлі болады және өзгеріп оты-
рады. Топырақ түйіршіктерінің арасында ауа болып, құм мен
сазды қарашірік біріктіріп тұрса, мұндай топырақ құнарлы

112
special.edu.kz. special.edu.kz. special.edu.kz.