Page 73 - 7.1.1
P. 73

special-edu.kz.
 special-edu.kz.



                              Зат есімнің тәуелденуі                                             special-edu.kz.



             Тәуелдік жалғауы заттың біреуге немесе бір нәрсеге
          меншікті  (тәуелді)  екенін  білдіреді.  Тәуелденетін  зат
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
          үш жақтың біріне меншіктеліне айтылады. Сол себепті
          тәуелдік  жалғауының  үш  жағы,  әр  жақтың  өздеріне
          тән тәуелдік жалғаулары болады. Мысалы:



           Дәптер              ім   -ңіз     Дәптерлер               -іміз (І жақ)
                              -і
                                                                     -ңіз (ІІ жақ)
                              -і                                     -і (ІІІ жақ)
             Адамға бір зат та, бірнеше (көп) зат та меншікті бола-
          ды, сондықтан зат есім жекеше түрде де, көпше түрде
          де тәуелденеді. Мысалы: қарындашым, қарындашың
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
          (қарындашыңыз),  қарындашы  –  жекеше  түрде,  қа-
          рындаштарым,  қарындаштарың  (қарындаштарыңыз),
          қарындаштары – көпше түрде.

             Тәуелдік  жалғаулы  сөздердің  сұрақтары:  Кімім?
          Кіміміз?  Нем?  Неміз?  Кімің?  Кімдерің?  Кімдеріңіз?
          Нең? Нелерің? Неңіз? Нелеріңіз? Кімі? Кімдері? Несі?
          Нелері?



                 1-тапсырма. Көбелек, гүл, бал сөздерін жекеше, көпше түр-
        де тәуелде.                                   менің лағым
 special-edu.kz.                       special-edu.kz.                                           special-edu.kz.
            Үлгі:   Жекеше:   І жақ
                                     ІІ жақ

                                                      сенің ...

                                                      сіздің ...



                                     ІІІ жақ
                                                      оның ...



                                                      сендердің ...
                      Көпше:                          біздің лағымыз
                                                      сіздердің ...
                                                      олардың ...
                                                                                    71
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
   68   69   70   71   72   73   74   75   76   77   78