Page 66 - Жаратылыстану_8_кл_оқулық+

special.edu.kz.
special.edu.kz.

Балықтардың көбеюі special.edu.kz.

Неге бір балықтар ұрпағына қамқорлық жа-
сайды, ал кейбіреуі қамқорлық жасамайды?
special.edu.kz. special.edu.kz. special.edu.kz.

Неге әртүрлі балықтардың уылдырығының саны да
әртүрлі болады?

Балықтардың басым көпшілігі көктемде уылдырықтарын
шашатын қолайлы жер іздестіреді.
Балықтардың көбею үдерісі уылдырық шашу деп ата-
лады.

Әртүрлі балық түрлерінің уылдырықтарының да саны
әртүрлі болады. Өзен алабұғасы 300 мыңға дейін уылдырық
салса, ал айбалықтың аналығы 300 миллионға дейін уылды-
special.edu.kz. special.edu.kz. special.edu.kz.
рық салады.
Балықтың мұндай өнімділігі уылдырықтардың, дернәсіл-
дердің және шабақтардың жауларының алдында қорған-
сыз болатындықтарына байланысты. Олармен жәндіктердің
жыртқыш дернәсілдері, бақалар, сужыландар, құстар мен
балықтардың өздері де қоректенеді. Сондықтан уылды-

рықтардың көптігі арқылы ғана ұрпақ жалғасады.
Ал уылдырықтары аз балықтар уылдырықтарын малта-
тасты топыраққа көмеді (албырт), ұя салады (шаншарба-
лық), уылдырықты аузында (тиляпия) немесе денесінде (ине-
балық) тасып жүреді.
special.edu.kz. special.edu.kz. special.edu.kz.
Бұл балықтар өздерінің ұрпағын қорғайды. Шабақтардың
ата-аналары олар жақсы жүзе бастаған кезде ғана кетіп қа-
лады.
Балықтардың кейбір түрлері, мысалы, аквариумдық гуп-
пи, семсер-балық уылдырық емес, тірідей шабақтайды.

Балықтар қалай көбейеді және дамиды?

Балықтың аналығы уылдырық жұмыртқаларын (65-сур.)
су түбіндегі өсімдік сабақтарына шашады. Оларда ұрық

special.edu.kz. special.edu.kz. special.edu.kz.
64