Page 91 - Қазақ тілі_8-сынып_ЯЗ-2
P. 91

special.edu.kz.
 special.edu.kz.



                                     Киелі – киіз үй                                             special.edu.kz.

                    1. Мәтінді түсініп оқы.


            Киіз үй – тарихымыздағы ең алғашқы сәулеттік құрылыс.
 special.edu.kz.                           special.edu.kz.                                       special.edu.kz.
        Көшіп-қонуға  ыңғайлы. Киіз үйдің жалпы салмағы жиһазда-
        рымен қосқанда 300-400 келіге жуық.
            Кереге, уық, шаңырақ, сықырлауық – киіз үйдің негізгі
        бөлшектері. Кереге киіз үйдің негізгі қаңқасы болып есепте-
        леді. Ол талдан, қайыңнан жасалады.


                1) Қазақ халқы неліктен киіз үйді пайдаланған?
                2) Киіз үйдің жалпы салмағы қандай?
            3)  Киіз үйдің негізгі бөлшектеріне нелер жатады?
            4)  Кереге неден жасалады?

                                           special.edu.kz.
 special.edu.kz.                  Киіз үй мен ағаш үй                                            special.edu.kz.
                    2. Мәтінді түсініп оқы. Мәтін не туралы?



            Ертеде екі адам дос болыпты. Біреуі орыс, екіншісі қазақ
        екен. Екеуі қазақтарға киіз үй, орыстарға ағаш үй жасап көп
        табыс тауып жүреді.

            Күндердің күнінде біреуі киіз үйді, біреуі ағаш үйді мақтап
        ұрсысып қалыпты. Олар әділ қазыға жүгініпті.
            Әділ қазы:
            – Екеуіңдікі де дұрыс. Киіз үй жазда, ал қыста жылы ағаш
        үй қолайлы. Сол үшін, қазақ, сен бір киіз үй, ал орыс сен
 special.edu.kz.                           special.edu.kz.                                       special.edu.kz.
        бір ағаш үй жасап ал. Бірақ екеуің де үйді бірігіп салғанда-
        рың жөн. Сонда қыс түскенде ағаш үйде, жаз шыққанда киіз
        үйде бірге тұра бересіңдер, – депті.
            Әділ қазының төрелігіне екеуі де риза болыпты.

                                                                     (Ы. Алтынсарин)

               Мәтін мазмұны бойынша бір-біріңе сұрақ қойып жауап беріңдер.
               Киіз үй мен ағаш үйдің ортақ белгілері мен өзгешеліктерін ата.




 special.edu.kz.                           special.edu.kz.                              89       special.edu.kz.
   86   87   88   89   90   91   92   93   94   95   96