Page 24 - Қазақ тілі 7 сынып_1_kniga_04-04-2019
P. 24

special.edu.kz.
 special.edu.kz.




                        Әдеби тіл нормалары                                                      special.edu.kz.




 special.edu.kz.                Көптік және тәуелдік                                             special.edu.kz.
                                           special.edu.kz.

                                         жалғаулары



                    Қазақ тілінде төрт жалғау бар. Олар:

                көптік, септік, тәуелдік және жіктік.

                    Заттың көп екенін және сол заттың

                көпке ортақ екенін білдіру үшін зат-

                тың атын білдіретін сөздерге көптік
 special.edu.kz.                           special.edu.kz.                                       special.edu.kz.
                жалғау жалғаймыз. Көптік жалғауы

                дыбыс үндестігіне қарай алты нұсқада

                қолданылады: -лар, -лер, -дар, -дер,

                -тар, -тер (бала-лар, үй-лер, адам-дар,

                көл-дер, кітап-тар, шөп-тер).

                    Заттың біреуге не бір нәрсеге тәуелді,

                меншікті екенін білдіру үшін сөзге
 special.edu.kz.                           special.edu.kz.                                       special.edu.kz.
                тәуелдік жалғауын жалғаймыз. Мысалы:

                Мен киім тазаладым дегенде, кімнің

                киімін тазалағаны белгісіз. Мен киімімді

                тазаладым десек, -ім тәуелдік жалғауы

                киімнің менікі, маған (I жаққа) тиесілі

                екені туралы ақпарат береді. Сенің




 special.edu.kz.                           special.edu.kz.                                       special.edu.kz.
             22
   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28   29