Page 138 - 7.1.1
P. 138

special-edu.kz.
 special-edu.kz.



                          Қыстырма сөздің тыныс белгілері                                        special-edu.kz.


                   Қыстырма сөз сөйлемде үтір арқылы бөлінеді:
                   а) сөйлем басында тұрса, үтір оның соңынан қойы-
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
               лады.
                   Меніңше, жаңағы оты көрінген – зауыт. («Нан иісі»)
                   ә)  сөйлем  ортасында  келсе,  үтір  екі  жағынан  қо-
               йылады. Менің бұлай ашық мойындап отырғаныма,
               байқаймын, кейбір бала қайран. (С. Сарғ.)
                   б)  сөйлем  соңында  келсе,  үтір  алдынан  қойылады.
               Өзі осында келіп пе, сірә? (Ғ. С.)
                     Қыстырма  түсінік  сөздер,  түсінік  сөйлемдер  екі
               жағынан  жақшамен  қоршалады.  Қарсы  алатын  апам
               (Ботагөзді ол «апа» дейтін) жоқ. (С. М.)

 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
                        1-тапсырма.  Сөйлемдерді  көшіріп,  қыстырма  сөздердің
             тиісті тыныс белгілерін қой.
                 1. Меніңше теміржолға тіке тартқан жөн бе деймін.(Ғ. С.)
             2. Бір сөзбен айтқанда сегіз қырлы, бір сырлының нақ

             өзі. 3. Әрине бұл кезде біз қарап отырғамыз жоқ. 4. Бәрі-
             бір  менің  қартайғым  келмейді.  5.  Апа  арқарды  көрдің
             бе? (М. Мағауин) 6. А балам не айтып отырсың? (С. Ад.)
             7.  Адам  тәрбиелеу  естіп  отырсыз  ба  Ақмоншақ  адам
             тәрбиелеу!  Бұдан  ардақты,  бұдан  қызық  не  болсын  дү-
             ниеде! Мүмкін сізге бұл сезім таныс болмас. Әттең оқы-
             тушы болсаңыз, білер едіңіз, ұғар едіңіз бұл жайды. (М. И.)
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
             8.  Менің  ойымша  Шеген  сирек  жазады  хатты.  (Ғ.  М.)
             9. Сіздің халық менің аңғаруымша ақын халық. (М. Ә.)

             10.  Батырхан  Әбдіғалиды  барлық  партизандар  осылай
             деуші еді командирлерді осында шақыр. (Ә. Ш)

                       2-тапсырма. Қыстырма сөздерді тауып, тыныс белгілерін қой.

                 1. Малғұн шалдың сөздері байқаймын Пугачевты ой-
             ландырған тәрізді. (А. П.) 2. Осының бәрін әрине жалғыз

             136
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
   133   134   135   136   137   138   139   140   141   142   143