Page 25 - 7.1.1
P. 25

special-edu.kz.
 special-edu.kz.



                                       Ашық буын                                                 special-edu.kz.



             Бір дауысты дыбыстың өзінен болған немесе дауыс-
          сыздан басталып, дауыстыға біткен буын ашық буын
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
          деп аталады.
             Мысалы: о-тын, е-гін, ө-мір, е-геу, о-жау деген сөз-
          дердің  бастапқы  буындары  –  ашық  буындар.  Бұлар
          дара  дауысты  дыбыстан  жасалған.  А-та,  а-на,  ә-ке,
          а-са,  о-та  деген  сөздердің  алдыңғы  буыны  да,  соңғы
          буыны  да  ашық  буындар.  Соңғы  ашық  буындар  тір-
          кесіп  айтылған  екі  дыбыстың  алдыңғысының  дауыс-
          сыз, кейінгісінің дауысты болып келуінен құралған.



                 1-тапсырма. 1. Сөздерді буынға бөліп жаз. Ашық буынды
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
        сөздерді тауып, астын сыз.

            Әке, кесе, көпір, өлке, жеңіс, жаса, қалашық, көңіл,
        алты, төрт, әпке, алау, кеспе, қызанақ, көгершін, терезе,
        отын,  сіріңке,  өмір,  әңгіме,  бетеге,  егеу,  жұлдыз,  ана,
        ота, жора, жапырақ.

        2. Берілген сөздерден 3-4 сөйлем құрастырып жаз.

                 2-тапсырма. Өлеңді жаттап ал. Ашық буынды сөздерді та-
        уып, буынға бөліп жаз.

                             Суға жүзуді үйрендім
                                           special-edu.kz.
 special-edu.kz.             Жүзеді, әне, қарашы! –                                              special-edu.kz.
                             – Ауылдың бар баласы,

                             Деп ағайым мені де,

                             Апарды ауыл көліне.

                             Ербеңдетіп қолымды,
                             Ұрып оң мен солымды,
                             Жүзбек болып тулап ем,
                             Батып кеттім суға мен.

                                                                                    23
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
   20   21   22   23   24   25   26   27   28   29   30