Page 62 - 7.1.1

special-edu.kz.
special-edu.kz.

Туынды зат есімдер special-edu.kz.

Жұрнақ арқылы жасалған зат есімдер туынды зат
есімдер деп аталады. Мысалы, достық, балықшы, жа-
special-edu.kz. special-edu.kz. special-edu.kz.
уын деген зат есімдер жұрнақ (-тық, -шы, -ын) арқылы
дос, балық, жау деген түбірлерден жасалып тұр.
Туынды зат есім жасайтын жұрнақтар екі топқа
бөлінеді:

1. Есімдерден зат есім жасайтын жұрнақтар.
2. Етістіктен зат есім жасайтын жұрнақтар.
Есімдерден зат есім жасайтын негізгі жұрнақтар:

1) -шы, -ші: қойшы, малшы, күйші;
2) -шылық, -шілік: шаруашылық, қиыншылық,
кеңшілік, мүмкіншілік;
special-edu.kz. special-edu.kz. special-edu.kz.
3) -лық, -лік, -дық, -дік, -тық, -тік: балалық, кісілік,
адалдық, жеңілдік, биіктік;
4) -кер, -гер: айлакер, саудагер, қызметкер, даугер,
5) -хана: шайхана, дәріхана, асхана, шеберхана.

1-тапсырма. Туынды зат есімдердің жұрнақтарын ажырат.

Етікші, тіршілік, жақсылық, асхана, емхана, адал-
дық, ойыншық, талапкер, балалық, әнші, шаруашылық,
адамшылық, кітапхана, байлық.

special-edu.kz. special-edu.kz. special-edu.kz.
2-тапсырма. Есімдерден зат есім жасайтын жұрнақтарды
қосып жаз.

Күй, ән, бала, кісі, дос, бір, адал, қызмет, жолдас, бас,
мейман, дәрі, тыныш, балық.

3-тапсырма. Үлгі бойынша туынды зат есімді көшіріп жаз.

Оқу-шы, балық-шы, жұмыс-шы, сауда-гер, дос-тық,
бас-тық.

60
special-edu.kz. special-edu.kz. special-edu.kz.