Page 104 - 7.5.1
P. 104

special-edu.kz.
 special-edu.kz.



                      45. Алқа тұқымдас өсімдіктер. Картоп                                       special-edu.kz.

                                       Алқа  тұқымдас  өсімдіктер  Қазақстан-
                                   да  кең  таралған.  Алқа  тұқымдастардың
                                   көпшілігі – жабайы өсетін біржылдық не-
 special-edu.kz.                   бұталы  өсімдіктер.  Жұпар  иісті  темекі,                    special-edu.kz.
                                           special-edu.kz.
                                   месе  көпжылдық  шөптесін  немесе  шала
                                   петуния  сәндік  алқа  тұқымдастарға  жа-
              112-сурет. Алқа
                                   тады. Ал көкөністерден ең маңыздысы –
                тұқымдастар
                                   картоп.  Картоптың  шыққан  жері  –
                                   Оңтүстік Америка. Картоп – көпжылдық,
                                   жарықсүйгіш шөптесін мәдени өсімдік.
                                       Жерүсті  жапырақтары  бар  сабақта-
                                   ры  болады.  Картоптың  гүлі  ақ,  көк  не-
                                   месе  күлгін  түсті,  әдемі  болады.  Олар  5
                                   тостағанша  жапырақшалардан,  5  күлте-
 special-edu.kz.                   аналықтан  құралады.  Гүлдегеннен  кейін                      special-edu.kz.
                                           special-edu.kz.
                                   жапырақшалардан,  5  аталықтан  және  1
              113-сурет. Хош
                                   жасыл  түсті  улы  жидек  түріндегі  жеміс
                иісті темекі
                                   құралады. Картоптың жемісінде тұқымы
                                   дамиды. Егер тұқымды жерге отырғызса,
                                   жаңа  өсімдік  өсіп  шыға-
                                   ды, алайда түйнектері өте
                                   ұсақ  болады.  Сондықтан
                                   картоптан жақсы өнім алу

                 114-сурет.        үшін  оларды  түйнектер-
                  Петуния          мен көбейтеді.
                                       Көбейтудің бұл түрі қа-
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
             лай аталатынын есіңе түсір. Картопты ве-
             гетативті тәсілмен қалай көбейтуге бола-
             тынын айтып бер. Түйнектер – бұлар  түрі
             өзгерген  өркендер.  Зертханалық  жұмыс
             барысында  картоп  түйнегінің  құрылы-
             сын зерделе. Өз бақылауыңның нәтижесін
             оқулықтағы мәтінмен салыстыр.
                 Картоп  түйнегінің  пішіні  домалақ  бо-                    115-сурет.
             лады. Олардың мөлшері әртүрлі. Картоп-                            Картоп

             102
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
   99   100   101   102   103   104   105   106   107   108   109