Page 75 - Қазақ тілі_8-сынып_ЯЗ-1
P. 75

special.edu.kz.
 special.edu.kz.



                 Қысқарған сөздердің жасалу жолдары                                              special.edu.kz.



              1. Күрделі атау сөздердің құрамындағы бас әріп-
           терден  құралады.  Мысалы:  БҰҰ  (Біріккен  Ұлттар  Ұйы-
 special.edu.kz.                           special.edu.kz.                                       special.edu.kz.
           мы), ТМД (Тәуелсіз Мемлекеттер Достығы). Мұндай
           қысқарған сөздер бас әріппен жазылады да, қосымша

           дефис арқылы жазылады. Мысалы: ТМД-ға, см-ге.
              2. Күрделі атау сөздердің құрамындағы бірінші сөздің
           басқы буыны мен соңғы сөздердің бас әріптерінен құра-
           лады. Мысалы:  ТарМУ (Тараз Мемлекеттік Универси-
           теті), ҚазМҰУ (Қазақ Мемлекеттік Ұлттық Университеті).
              3. Күрделі атаулардың құрамындағы сөздердің бірінші
           буындарынан қысқарып бірігеді. Мысалы: физ-мат (фи-
           зика-математика),  ұжымшар (ұжымдық шаруашылық),
 special.edu.kz.                           special.edu.kz.                                       special.edu.kz.
           филфак (филология факультеті).

              4. Күрделі атау сөздердің құрамындағы бірінші сөздің
           басқы буыны мен келесі сөз тұтас қалпында бірігіп ай-
           тылуынан құралады. Мысалы: пединститут (педагогика-
           лық институт), медколледж (медициналық колледж).
              5. ГАЗ-51, Ил-86, Ан-24 тәрізді техника түрлерінің тех-
           ника түрлерінің (ұшақ, мәшине, трактор т. б.) маркала-
           рын көрсету үшін алынған шартты белгілер де қысқарған
           сөздер болып табылады.
              6. Әртүрлі өлшемнің атауы болып табылатын м (метр),
 special.edu.kz.                           special.edu.kz.                                       special.edu.kz.
           см (сантиметр), дм (дециметр) т. б. тәрізді белгілер де
           қысқарған сөздер болып табылады.




               1. Төмендегі күрделі атаулардың мағыналарын айқындап, олар-
        дан қысқарған сөз жаса.
            Білім және ғылым министрлігі, Қазақстан Республика-

        сы Ұлттық Ғылым академиясы,  Батыс ҚМУ, медициналық
        пункт, гектар, сантиметр, метр, килограмм.



 special.edu.kz.                           special.edu.kz.                              73       special.edu.kz.
   70   71   72   73   74   75   76   77   78   79   80