Page 169 - History_of_Kazakhstan 9 class
P. 169
Географиялық өлкетану – аймақтың климатының осы
аймақта өмір сүрген халықтардың оқиғаларына, өмірі мен
әдет-ғұрыптарына қалай әсер еткенін зеттейді. Мысалы,
көшпелі мал шаруашылығы қазақтарда дамығанын біле-
міз, өйткені Қазақстанның үлкен аумағында жер және кли-
мат егіншілікке жарамсыз болған. Ал Қазақстанның кең
жайылымдары мал шаруашылығының дамуына әсер етті.
Тарихи өлкетану – өлке аумағында болған оқиғаларды
зерттейді. Ол тарихи оқиғаларға, жеке тұлғалардың қызметіне
байланысты ескерткіштерді, ескерткіш орындарды зерттейді.
Өлкетанушылардың осындай жұмысының арқасында біз
өлкенің көрнекті адамдары, олардың Отан алдындағы ер-
ліктері мен сіңірген еңбектері туралы білеміз. Ұлы шай-
қастардың қайда және қашан өткенін білеміз. Тарихшы-өлке-
танушылар бізге қалалардың қалай салынып дамығаны
туралы айтып береді.
Археологиялық өлкетану – адамзат өмірінің ежелгі
ке зеңін зерттеумен байланысты. Археологтар сақталған
ны сан дарды іздеумен және зерттеумен айналысады. Ар-
хео логиялық нысандар зерттелген аймақта өмір сүрген
адамдардың материалдық және рухани мәдениетінің да-
муы туралы айтады. Дәл осы археологтар қазақстандық
қор ғандарды тауып, зерттеді. Қазақтардың ата-бабалары
алғаш қы болып жылқыны қолға үйреткендерін дәлелдеді.
Әдеби өлкетану – бұл әр түрлі баспа көздерін, әдеби
басылымдарды зерттеу. Бұл анықтамалық кітаптар, мақа-
лалар жинақтары, туған жерге арналған оқулықтар, жергілікті
газеттер мен журналдар болуы мүмкін.
Сондай-ақ, өлкетану әдебиетіне шығармашылығы зерт-
телген аймақпен тығыз байланысты жазушылар мен ақын-
дардың шығармалары кіреді.
Бағалы экспонаттардың арқасында біз Қазақстан дала-
сында көптеген ұрпақтардың даму көрінісін көре аламыз.
Тұтас халықтың да, оның жекелеген өкілдерінің де ерліктерін,
169