Page 78 - 7.5.1
P. 78

special-edu.kz.
 special-edu.kz.



                      33. Мүк – көпжылдық споралы өсімдік                                        special-edu.kz.

                 Мүк  –  көпжылдық  өсімдік.
             Олар  ондаған  тіпті  жүздеген
             жыл  тіршілік  етеді.  Мүк  қыс-
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
             та қар астында өліп қалмайды.
             Олар  үнемі  жасыл  болып  тұра-
             ды.  Мүк  барлық  жерде:  топы-
             рақта,  ағаштың  діңінде,  үйдің
             шатырында да өсе береді.
                 Алайда  ол  бәрінен  де  дым-                70-сурет. Ағаштағы мүк
             қыл көлеңкелі жерде жақсы өседі. Мүктердің ішіндегі ең
             кең тараған түрі – жасыл мүк, ол көкек зығыры деп те ата-
             лады. Мүктің жапырағында жарықта су мен көмірқышқыл
             газдан органикалық заттар мен оттегі түзіледі. Мүктің гүлі
             мен тамыры болмайды. Мүктің майда, жасыл, жіңішке жа-
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
             пырақтары  бар  сабағы  болады.  Мүк  топыраққа  сабақтың
             жер астындағы бөлімінде жіп тәрізді жіңішке өскіндер бо-






                 Қауашықтың                        Спорасы бар қауашақ
                  ашылуы





                    Өнген спора
                                                Спорадан өсіп шыққан көп
                                                 жасушалы жасыл жіпше
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
                      71-сурет. Көкек зығыры мүгінің споралармен көбеюі
             лады. Оны ризоид деп атайды. Ризоидтердің көмегімен мүк
             топырақтан су мен минералды тұздарды сорады.
                 Мүк споралармен көбейеді. Мүктің жоғарғы ұшында
             қызғылт қоңыр түсті қауашақ өседі. Оның ішінде май-
             да споралар болады. Споралар піскен кезде қауашақтың
             қақпағы  ашылып,  споралар  сыртқа  шашыла  бастайды.
             Дымқыл  жерге  түскен  споралар  тез  өніп,  тарамдалған
             жіңішке жасыл түсті жіпшелер – өскін пайда болады.


             76
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
   73   74   75   76   77   78   79   80   81   82   83