Page 83 - 7.5.1

special-edu.kz.
special-edu.kz.

шырынын ішеді. Тоз қабығынан бұйымдар жасайды және special-edu.kz.
қайың қарамайын алады. Жапырағын, қабығын және бүр-
шігін медицинада пайдаланады.
Қайыңды қар тоқтату үшін
егістіктің және орманның шетіне
special-edu.kz. special-edu.kz. special-edu.kz.
отырғызады. Қайыңнан қайық жа-
сайды. Көктерек орманда, орманды
далада, су жағасында өседі.
Көктерек – бұтағы кең жайыл-
ған, діңі тік өскен, биік (25 м-ге
дейін) ағаш.
Жапырақтары дөңгелектеу, шеті
біркелкі болмайтын тісті жиекті.
Тамыры жерге терең бойлайды. Күз- 81-сурет. Көктерек.
де гүлдері қызарады. Гүлшоғыр – Жапырақтар. Сырғалар
сырғасы жапырақтар пайда болғанша гүлдейді. Гүлдері
special-edu.kz. special-edu.kz. special-edu.kz.
майда. Көктеректің жемісі – үлпілдек тұқымы бар қауа-
шақ. Тұқымы өте жеңіл және майда. Жазда жеміс қауа-
шағы піседі, ашылады, ішіндегі тұқымдарын жер ұшырып
әкетеді. Көктерек аязға төзімді. Бұл ағаш жылдам өседі.
Көктеректің пайдалы қасиеттері. Көктеректің жапы-
рағын, бүршігін, қабығын дәрі жасауда пайдаланады.
Ағаш шере, қағаз, жиһаз, сіріңке жасауда, құрылыста
пайдаланылады. Көктеректің қабығын теріні өңдеу үшін
пайдаланады.

Қайың мен көктерек – орманды даланың негізгі ағашта-
ры. Бұл ағаштар биік, тамырлары күшті, жапырақты бұтақта-
special-edu.kz. special-edu.kz. special-edu.kz.
ры кең жайылған. Гүлдері гүлшоғырға – сырғаға біріккен.

Көктерек. Қайың. Сырға. Жаңғақ. Қауашақ. Тоз қабық.

1. Қайың мен көктеректің құрылысы қандай?
2. Бұл ағаштардың гүлшоғырлары қалай аталады?
3. Қайыңның жемісі қалай аталады?
4. Қайыңның қабығы қалай аталады?
5. Көктеректі қайда пайдаланады?
6. Қайыңды қалай пайдаланады?

Жұмыс дәптеріндегі № 95, 96, 97-тапсырмаларды орында.
81
special-edu.kz. special-edu.kz. special-edu.kz.