Page 37 - Қазақ тілі_8-сынып_ЯЗ-1
P. 37

special.edu.kz.
 special.edu.kz.



                                       Тұйық буын                                                special.edu.kz.


               Тұйық буын дауысты дыбыстан басталып, дауыссыз
           дыбысқа бітеді. Көбінесе бірінші буында кездеседі.
 special.edu.kz.                           special.edu.kz.                                       special.edu.kz.
               Мысалы: 1-буында: ат, ет, от, ант, өрт, арт т.б.
               2-буында: ки-ік, ти-ын т.б.
               3-буында: тұңғи-ық, ақи-ық т.б.
               4-буында: әдеби-ет, мәдени-ет т.б.




                    1. Мәтінді түсініп оқып, мазмұнын айтып бер.

            Ауырып ем іздегенше, ауырмаудың жолын ізде. «Бірінші
        байлық – денсаулық» дейміз. Айтылған сәтте есімізге түседі,
        құлағымызға жағады. Сонан соң өзіміз ұмытып кетеміз. Сөй-
        тіп күндердің күнінде ауырып қалып өкінеміз де, емін емха-
 special.edu.kz.                           special.edu.kz.                                       special.edu.kz.
        надан іздейміз, дәрігердің көмегіне сүйенеміз.
            «Дені сау адам – табиғаттың ең қымбат жемісі» деп тегін
        айтылмаған. Тұрмыстық жағдай, тіршілік деңгейінің құлды-

        рауы және экологиялық қолайсыздық – бәрі де денсаулыққа
        кері әсерін тигізеді.
            Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы сарапшыларының
        дерегі бойынша, халық денсаулығының 49-50%-ы оның өмір
        салтына, яғни адамның өз денсаулығына қалай қарайтыны-
        на тәуелді, 17-20%-ы қоршаған орта ерекшеліктеріне бай-
        ланысты.
 special.edu.kz.                           special.edu.kz.                                       special.edu.kz.
                Өздеріңе ұнаған үш сөйлемді буынға бөліп, тұйық буынды тап.


               2. Мақалдардың мағыналарын түсіндір.

            1. Жаны саудың – тәні сау.
            2. Спорт – денсаулық кепілі.
            3. Ұйқы тынықтырады, жұмыс шынықтырады.

               Буынға бөліп жазып, тұйық буынды тап.




 special.edu.kz.                           special.edu.kz.                              35       special.edu.kz.
   32   33   34   35   36   37   38   39   40   41   42