Page 178 - Казак адебиетi_Окулык 5-сынып

special.edu.kz.
special.edu.kz.

де, әуелі өзі оттамай, балала- special.edu.kz.
рына шөп ашып береді де, олар
біраз қаужалап алғаннан кейін
ғана өзі оттауға кіріседі...
special.edu.kz. special.edu.kz. special.edu.kz.
Мақан айтқандай, ас дегені-
міз – жылқының еті мен соның
сорпасына езген құрт қана. Бұл
екеуінен басқа тамақты жыл-
қышы іздемейді де. Оның ай-

туынша, «жылқының еті мен оның сорпасына езген құрттан
басқа тамақ мынадай ызғарлы қыста денеге қызу бере ал-
майды. Өзге тамақты жеген кісі бұндай суықта жаурайды».
Жылқы етінің өзге малдың етінен күштілігі туралы Мақан
толып жатқан кеңестер айтады.
– Мысалы, – дейді ол, – осы суықта оттан түскен қазанды
special.edu.kz. special.edu.kz. special.edu.kz.
қостың іргесіне қоя қойшы, егер жылқының сорпасы бол-
май, басқа малдың сорпасы болса, бетіндегі майы лезде то-
барып қата қалады; ал жылқының майы үскірік суық бол-
са да қатпай балқып тұрады. Неліктен осы? Әрине, жылқы
етінің өзге еттен күштілігінен. Жылқының сорпаға шыққан

майы ғана емес, етінің де майы қатпайды.
– Жылқының қымызы құрт аурудың (туберкулездің) мың
да бір емі, – дейді Мақан, – өзге малдың сүті неге осылай ем
болмайды? Бұл да жылқы сүтінің өзге сүттен күштілігінен.
– Күшті сүт, – дейді Мақан, – күшті еттен ғана шығады,
special.edu.kz. special.edu.kz. special.edu.kz.
жылқы етінің өзге еттен қуаттылығына тағы бір мысал мы-
нау: малдың денесіне жаздыгүні жара түссе, шыбын қонып,
құрттайды. Жылқыдан басқа малдың құрттаған жерін кезін-
де емдемесең, құрт ішіне түсіп, өліп қалады. Ал жылқының

еті құрттаса, қашан ісік желініп болғанша құрт жеп жүреді
де, таза етіне жеткеннен кейін өліп, түсіп қалады. Олай бол-
са, оның тірі күніндегі етінің өзі өзге малдың етінен анағұр-
лым қуатты.

176
special.edu.kz. special.edu.kz. special.edu.kz.