Page 47 - 7.3.1
P. 47

special-edu.kz.
 special-edu.kz.




                   1. Аңызды рөлге бөліп оқы.                                                    special-edu.kz.
                2. Әңгіме неге «Ырыс жайлы аңыз» деп аталған?
            3. Жолаушы қандай адамның үйіне келді?
            4. Ол қандай қасиетке ие?
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
            5. Ғалым «Ырыс туырлықта» деп неге ойлады?
                1. Ғалым өзіне түйген ойларын мәтіннен тауып оқы.
            2. Оқымысты өзіне қандай ой түйді? (ит, туырлық, тоқты тура-
            лы ойлары).
            3. Ырысты, берекелі үй дегенді қалай елестетесің?

                1. Дастарқан басындағы үй иесі мен қонақтың әңгімесін оқы.
            2. Үй иесі қонаққа қандай сұрақ қойды?
            3. Жолаушының ойы бойынша ырыс кімде?


                                          Жұмбақ
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
            Жұмбақ – ауыз әдебиетінің ертеден келе жатқан түрі.
        Ол  бір  нәрсенің  белгілерін  екінші  нәрсенің  белгілері
        арқылы  жұмбақтап  айту  өнері.  Жұмбақ  мақал-мәтел
        сияқты тақпақтап, ұйқастырылып айтылады. Жұмбақтар
        өте  ертеден  келе  жатқанымен,  әр  уақытта  халық  оның
        жаңа түрлерін ойлап шығарып отырған.
            Жұмбақ болатын заттар: аспан әлемі, жыл мезгілдері,
        қоршаған табиғат, тұрмыстық заттар, мал, жан-жануарлар,
        адам,  оның  дене  мүшелері,  еңбек  құралдары,  білім-өнер
        ұғымдары, тағы басқа әртүрлі заттар мен құбылыстар.
            Өздерің де кез келген нәрсені жұмбақтап, ұйқасын кел-
        тіріп  құрастыруларыңа  болады.  Ол  үшін  жұмбақтардың
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
        құрылысын, мазмұнын, тіл қолданыстарын біліп алыңдыр.
            Жұмбақтар  бойынша  жұмыс,  негізінен,  оның  шешуін
        табу бағытында жүргізіледі. Ол үшін белгілі бір нәрсені жұм-
        бақтап айтылған белгілеріне қарай іздестіру жолымен табу
        керек. Мұндай жағдайда жұмбақталған нәрсенің жалпы қай
        салаға жататыны, қандай бағытта ізделетіні айтылады.


                1. «Жұмбақ» дегеніміз не?
                2. Жұмбақ болатын заттар нелер? Мәтіннен тауып оқы.


                                                                                     45
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
   42   43   44   45   46   47   48   49   50   51   52