Page 46 - 7.3.1
P. 46

special-edu.kz.
 special-edu.kz.



                 – Бұл ауылды таң ата жау шабады, – деп өз жөніне кетіпті.                       special-edu.kz.
                 Ит пен қасқырдың айтысына куә болған қонақ үй иесін
             оятты. Сөйтіп, дереу бүкіл ауылдың көшуін сұрапты. Ер-
             тесіне олар ескі жұртқа келді. Көнбей қалып қойған екі
                 – Ырыс туырлыққа ауды, туырлықты қалайын, – деп  special-edu.kz.
             үйдің шаңырағы быт-шыт болып жатыр екен.
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.
                 Жаңа қоныста түстеніп отырған қонақ:
                 – Бұл үйдің ырысы итінде екен-ау, реті келсе осы итті
             сұрап алармын, – деп ойлапты. Сол мезетте ит киіз үйдің
             туырлығын иіскепті. Қонақ:


             ойлап отыра беріпті. Сол оймен отырғанда, маңайда жайы-
             лып жүрген қой келіп, сол туырлыққа сүйкеніп өтіпті.
             Бұйымтайын сұраған үй иесіне:
                 – Маған анау қара қойды сойып, етін түгелдей асып
             беріңіздер. Тек бір шартым бар – еттен менен бұрын еш-
             кім ауыз тимесін, – депті.
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
                 Ауылдың бір жігіті қойды әп-сәтте сойып тастайды. Бәй-
             біше етті толығымен қазанға салып асады. Әкеле бергенде,
             үй иесінің ерке ұлы жүгіріп өтіп бара жатып табақтағы ет-
             тен жұлып жеп үлгеріпті. Дастарқан басында ауыл иесі:
                 –  Қадірлі  қонағым,  сен  кеше  ауылды  ажалдан  аман
             алып қалдың, сырыңды айтшы, – депті. Сонда қонақ:
                 – Сізге ырыс қонған екен, сол ырысыңыз ауылды асы-
             рап отыр. Ырысыңыздың иесі итіңіз екенін сездім. Соны
             қалаймын-ау деп ойлағанмын. Итіңіз туырлықты иіскеп,
             ырыс туырлыққа ауысты. Туырлықты қалайын деп отыр-
             ғанымда, оған қой сүйкенді. Сол қойдың етін жеп ырыс-
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
             ты болайын деп ойлаған едім. Оны мына балаңыз бірінші
             жеп  үлгерді.  Ырыс  енді  осы  балада.  Берекелі,  ырысты
             отбасы екенсіздер, – деп сөзін аяқтапты қонақ.


                     ырыс – молшылық, береке, құт
                     туырлық – киіз үй жабдығы, керегені жабатын киіз
                     ғалым – оқымысты тұлға
                     бұйымтай – қонақтың алғысы келген бұйым немесе
                     өтініш


             44
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
   41   42   43   44   45   46   47   48   49   50   51