Page 40 - 7.5.1

special-edu.kz.
special-edu.kz.

15. Тамыр жүйесі. Тамыр жүйесінің түрлері. special-edu.kz.
Тамырдың маңызы

Бір өсімдіктің барлық тамырлары оның тамыр жүйе-
special-edu.kz. special-edu.kz. special-edu.kz.
сін құрайды. Ол өсімдіктің барлық өмірі бойы қалыпта-
са береді. Кез келген өсімдік тамырының жалпы аумағы
оның жерүсті мүшелерінен әлдеқайда артық болады.
Тамыр жүйесі кін-
дік және шашақ тамыр

болып екіге бөлінеді.
37-суреттен олардың құ-
рылысындағы айырма-
шылықтарды тап.
Кіндік тамыр жүйе-
сінде негізгі тамыр өте
special-edu.kz. special-edu.kz.
лі өсімдіктердің кіндік тамырының ұзындығы әртүрлі special-edu.kz.
жақсы жетіледі.
37-сурет. Тамыр жүйесінің түрлері
Одан жан-жағына жа-
нама тамырлар тарайды. Мұндай тамыр жүйесі қырыққа-
батқа, бақбаққа, шалған мен қайыңға тән болады. Әртүр-

(қырыққабаттағы 1,5 м-ден түйетікендегі 30 м-ге дейін)
болады. Тамырдың өсу тереңдігі жерасты суларының ор-
наласу тереңдігіне тәуелді болады. Кіндік тамыр жүйе-
сі бар өсімдіктер қосжарнақтыларға жатады.
Шашақ тамыр жүйесінде негізгі тамыр болмайды.
special-edu.kz. special-edu.kz. special-edu.kz.
Болған күнде де өте нашар дамып, жуандамай, басқа та-
мырлармен бірдей өседі. Жуандығы біркелкі жанама не-
месе қосалқы тамырлар шашаққа ұқсап топталып тұра-
ды. Мысалы, пияз, бидай, жүгері, арпа, сұлы және т.б.

Егер екі-үш күндік өсімдіктердің тамырын қараса, онда
үлпілдек түкті көруге болады. Бұл – тамыр түкшелері
(38-сурет). Өсімдік олармен топырақтан құрамында еріген
минералды тұздары бар суды сорып алады. Тамырда түк-

38
special-edu.kz. special-edu.kz. special-edu.kz.