Page 36 - 7.5.1

special-edu.kz.
special-edu.kz.

Тұқымды сепкенде, топырақтың құрамы да есепке special-edu.kz.
алынады. Құмды және сазды топырақтардың қасиеттерін
есіңе түсір. Қандай топырақта тұқымды тереңдеу, ал қан-
дай топырақта жер бетіне жақын себу керектігін анықта.
дай топыраққа тұқымды терең сеппейді. Құрғақшылық special-edu.kz.
special-edu.kz. special-edu.kz.
Өзіңді тексер: тұқымды құмды топырақта тереңірек
себеді, себебі топырақтың жоғары қабатында ылғал аз бо-
лады. Бұл топырақтар борпылдақ, сондықтан ауа да те-
реңірек кіреді. Сазды топырақта ылғал мол, бірақ ауа аз
болады. Ұрық тұншығып қалуы мүмкін. Сондықтан мұн-

жерлерде тұқымды тереңірек себеді. Неге?
Үлкен өнім алу үшін тұқым сапалы болуға тиісті. Сол
себепті адамдар тұқымды сеппес бұрын оның өнгіштігін
анықтайды. Оны анықтау қиын емес, бұған саған практи-
калық жұмыс көмектеседі.
special-edu.kz. special-edu.kz. special-edu.kz.
Өнімді тұқымдар ғана өнеді. Сондықтан жақсы өнім алу
үшін алдымен тұқымның өнімділігін тексереді. Сондай-ақ
тұқымды топыраққа себу ережелері олардың көлемі мен топы-
рақ түріне тәуелді болады.

№ 2-практикалық жұмыс.

Тұқымның өнгіштігін анықтау
1-тәсіл
1. Кез келген өсімдіктің 100 дана тұқымын санап ал.
2. Оларды керамикалық плитканың ұяшықтарына не-
месе ылғалды шүберек төселген тәрелкеге сал. Плитканы
суы немесе ылғалды құмы бар тәрелкеге орналастырып,
special-edu.kz. special-edu.kz. special-edu.kz.
үстін әйнекпен жап. Әрі қарай тұқымның үнемі ылғалды
болып тұруын қадағала.
3. Тұқымды өсіруге арналған құрылғыны жылы жерге
қой. Ауа кіру үшін тұқымды күнделікті ашып тұр.
4. 3-4 күннен кейін өнген тұқымды сана да, оларды
алып таста. Өну аяқталғанша осылай істеп тұр. Санау
нәтижелерін жұмыс дәптеріндегі кестеге (№32-тапсырма)
жазып отыр.
5. Қанша тұқымның өнгенін сана.

34
special-edu.kz. special-edu.kz. special-edu.kz.