Page 32 - 7.5.1
P. 32

special-edu.kz.
 special-edu.kz.



                    12. Тұқымның өнуіне қажетті жағдайлар.                                       special-edu.kz.
                                    Тұқымның өнімділігі


                 Тұқымның  өнгіштік
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
             қасиеті  оның  маңызды
             ерекшелігі  болып  табы-
             лады.  Өну  –  бұл  жаңа
             өсімдіктің тұқымнан құ-
             рылу (өну) үдерісі (28-су-
             рет).
                 Толық  пісіп  жетіл-
             ген  тұқымдар  қолайлы
             жағдайлар  туған  кезде              28-сурет. Тұқымның біртіндеп өнуі
             ғана өне алады. Кез келген тұқымның өнуі үшін су, жылу,
             ауа қажет.
                 Әртүрлі өсімдіктердің тұқымдары өну кезінде жылуды
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
             әртүрлі көлемде қажет етеді (29-сурет). Мысалы, арпа, бұр-
             шақ, бидай, сәбіз суық топырақта да өнсе, ал жүгері, қияр
             және қызанақ үшін топырақтың жылы болғаны керек.
                                                              Тұқым  құрғақ  жерде
                                                          жылы  болса  да  өнбейді,
                                                          себебі  сусыз  ісініп  жа-
                                                          рылмайды.  Тұқым  ұры-
                                                          ғы  қоректік  заттарды
                                                          тек  еріген  күйде  сіңіре
                                                          алады.  Сондықтан  қо-
                                                          ректік  заттарды  сұйыл-
 special-edu.kz.              29-сурет.    special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
                                                          тып,  олардың  ерітіндіге
                                                          айналуы  үшін  де  су  ке-
                                                          рек (29-сурет).
                                                              Барлық  тірі  ағзалар
             тыныс алады. Сол себепті жылу мен су болып, ауа болма-
             са, онда тұқым өліп қалады.
                 Білу  маңызды!  Тұқымды  себер  алдында  топырақты
             міндетті  түрде  қопсыту  керек.  Бұл  топырақты  ауамен,
             яғни оттегімен байытады.


             30
 special-edu.kz.                           special-edu.kz.                                       special-edu.kz.
   27   28   29   30   31   32   33   34   35   36   37