Page 28 - 7.5.1

special-edu.kz.
special-edu.kz.

10. Қосжарнақты өсімдіктердің тұқымдарының special-edu.kz.
құрылысы

Гүлден жеміс құрала-
special-edu.kz. special-edu.kz. special-edu.kz.
тыны белгілі. Ал же-
містің ішінде тұқым бо-
лады. Тұқым – өсімдік-
тің ең кішкентай бөлігі.
Бірақ одан алып емен,
әдемі ақкекіре, тәтті
қарбыз және пайдалы
көкөніс өсіп шығады. 25-сурет. Өсімдік тұқымдары
25-суреттегі өсімдіктердің тұқымын қара. Олардың
қандай айырмашылықтары бар?
Тұқымдардың пішіні, түсі, көлемі әртүрлі. Олар дома-
лақ, сопақша және жалпақ; ақ, қара және секпілді; ұсақ
special-edu.kz.
special-edu.kz. Үрмебұршақ тұқымының құрылысы special-edu.kz.
және ірі болуы мүмкін. Үрмебұршақ тұқымының құрылы-
сын зертханалық жұмыс барысында зерделеуге болады.

№ 3-зертханалық жұмыс.

1. Қолыңа үрмебұршақ тұқымын ал. Оның пішінін,
түсін, көлемін сипатта.
2. Тұқымның сырты қалың, тығыз. Саусағыңмен ұстап
көр. Тегіс пе, әлде бүдір ме? Тұқым үшін қабықтың қан-
дай маңызы бар екенін ойлан.
3. Тұқымның бүйірінде ойыс жері бар. Тап.
special-edu.kz. special-edu.kz. special-edu.kz.
4. Үрмебұршақтың тұқымының пішіні туралы ойың-
ды оқулықтағы мәтінмен салыстыр.
Үрмебұршақтың тұқымының пішіні (26-сурет) бүйрек-
ке ұқсайды. Оның ойыс жағында жеміске бекінген жерін
тұқым кіндігі дейді. Тұқым кіндігінен тұқымның ішіне
ауа, су кіреді. Тұқым қабығы қалың, тығыз, сырты те-
гіс жылтыр, түрлі түсті. Қабығы тұқымды кеуіп кетуден,
мезгілсіз өнуден, зақымдалудан, шіруден сақтайды.
5. Суда жібіген тұқымның қабығын сылып алса, іші-
нен екі тұқым жарғағы көрінеді.

26
special-edu.kz. special-edu.kz. special-edu.kz.