Page 48 - 7.5.1

special-edu.kz.
special-edu.kz.

19. Жапырақтың суды буландыруы special-edu.kz.

Өсімдік сусыз тіршілік ете алмайды. Өсімдік ағза-
сындағы барлық маңызды үдерістер судың қатысуымен
жүреді. Өсімдіктің тамырлары суды жылы уақытта жер-
special-edu.kz. special-edu.kz. special-edu.kz.
ден сорады. Ол сабақ арқылы жапырақтың жүйкелеріне
өтеді. Бірақ өсімдік тамыр сорып алған барлық суды пай-
даланбайды. Судың бір бөлігі жапырақ бетіндегі саңы-
лаулар арқылы буланады. Су саңылаулар арқылы була-
нып, парға айналады. Өсімдіктің суды буландыратынын
тәжірибе арқылы дәлелдеуге болады.

№ 3-тәжірибе. Жапырақтың суды буландыруы

1. Кез келген бөлме өсімдігін аламыз.
2. Өсімдіктен жұлмай, бір жапырақты құрғақ колбаға
саламыз.
special-edu.kz. special-edu.kz. special-edu.kz.
3. Колбаны мақтамен жабамыз.
4. Өсімдікке су құйып, оны жылы жерге қоямыз.
5. Колбада не пайда болды? Оны қалай түсіндіреміз?
Тәжірибе барысында колбаның
қабырғасында су тамшылары пайда
болды. Колбаның аузы жабық, ол
қайдан келді? Яғни, жапырақтағы
су буланды (46-сурет). Су булана-
тындықтан, өсімдік үнемі суды қа-
жет етеді. Буланып кеткен судың
орнына жаңа су келеді. үнемі 46-сурет. Тәжірибенің
special-edu.kz. special-edu.kz. special-edu.kz.
жапырақтар
Жоғарғы
өсімдіктердің төменгі бөлігінен
иллюстрациясы
су «алып» отырады (47-сурет). Су
өсімдік бойымен (сабағымен) органикалық заттардың
қозғалуы үшін қажет. Судың қатысуымен жапырақта ор-
ганикалық заттар түзіледі. Судың булануы ыстық күндері
жапырақты Күн сәулесінен қызып кетуден сақтайды.
Әлсін-әлсін суды буландырып тұратындықтан, жапы-
рақтар ыстық күндері жап-жасыл қалпында сақталады.

46
special-edu.kz. special-edu.kz. special-edu.kz.