Page 137 - Қазақ тілі 2 бөлім 10 сынып

3. Бағыныңқы сөйлем басыңқы сөй-

лемнің ортасында келсе, үтір екі жа-

ғынан қойылады: Көңілің, суын ішсең,

басылады (Ы. Алтынсарин).

Ескерту. Тұлғасы жағынан бағының-

қы сөйлемнің баяндауышына ұқсас бо-

лып келетін сөздері бар сөйлемнің бәрі

құрмалас емес, үтір қойылмайды. Атап

айтсақ:

1. Болса деген сөзбен келетін күр-

делі бастауышты, күрделі анықтауышты

сөйлемдер: Әсет болса (күрделі бас-

тауыш) күлкіден жарылғалы тұр. Оның

болса (күрделі анықтауыш) күлуге мұр-

шасы жоқ.

2. Болмаса шылауымен келген сөй-

лемдер: Кітап болмаса альбом қарай

тұр. Бүгін болмаса ертең сәті түсер.

3. Тұлғасы жағынан бағыныңқы сөй-

лемге ұқсас (ай туа, ымырт үйіріле,

күн шыға т.б.) тіркестер: Таң ата үйге-

жеттік. Көз байлана ауылға ат басын

тіредік.

136