Page 138 - Қазақ тілі 2 бөлім 10 сынып
P. 138

4. Себеп-салдар пысықтауыш: Қат-

           ты жүргендіктен шаршап қалды. (Се-

           беп-салдар пысықтауыш пен себеп-

           салдар бағыныңқыларды шатастырмау

           керек. Әр сөйлемнің өз алдына бас-

           тауыш, баяндауышы болса ғана, құр-

           малас сөйлем болады. Мысалы: Әсем

           онымен көп араласқандықтан барлық

           амал-тәсілін біледі. Мәшине жылдам

           жүргендіктен,  біз  тез  жеттік.  Алғаш-

           қы сөйлемде бастауыш – Әсем, баян-

           дауыш – біледі. Екінші сөйлемде бас-

           тауыштар – мәшине, біз; баяндауыш-

           тар – жүргендіктен, жеттік).




            3. Мәтіндегі салалас және сабақтас құрма-

        ластарды анықтаңдар. Тыныс белгілерінің қо-

        йылу ережесін түсіндіріңдер.


            Үлгі:


            Оның 14%-ы біздің елімізде ғана өссе,

        279 түрі Қазақстанның Қызыл кітабына ен-

        ген. (Сабақтаса құрмаласқан жай сөйлем-

        дер- дің арасына, негізінен, үтір қойылады).


                                                                                  137
   133   134   135   136   137   138   139   140   141   142   143