Page 138 - Қазақ тілі 2 бөлім 10 сынып
P. 138
4. Себеп-салдар пысықтауыш: Қат-
ты жүргендіктен шаршап қалды. (Се-
беп-салдар пысықтауыш пен себеп-
салдар бағыныңқыларды шатастырмау
керек. Әр сөйлемнің өз алдына бас-
тауыш, баяндауышы болса ғана, құр-
малас сөйлем болады. Мысалы: Әсем
онымен көп араласқандықтан барлық
амал-тәсілін біледі. Мәшине жылдам
жүргендіктен, біз тез жеттік. Алғаш-
қы сөйлемде бастауыш – Әсем, баян-
дауыш – біледі. Екінші сөйлемде бас-
тауыштар – мәшине, біз; баяндауыш-
тар – жүргендіктен, жеттік).
3. Мәтіндегі салалас және сабақтас құрма-
ластарды анықтаңдар. Тыныс белгілерінің қо-
йылу ережесін түсіндіріңдер.
Үлгі:
Оның 14%-ы біздің елімізде ғана өссе,
279 түрі Қазақстанның Қызыл кітабына ен-
ген. (Сабақтаса құрмаласқан жай сөйлем-
дер- дің арасына, негізінен, үтір қойылады).
137