Page 79 - ҚАЗАҚСТАН ТАРИХЫ Арнайы мектептерге (сыныптарға) арналған Әбіл Е.А., Абаева Ғ.А., Макажанов А.Т

ТЕМІР ДӘУІРІ. ЕЖЕЛГІ КӨШПЕЛІЛЕРДІҢ

МӘДЕНИЕТІ МЕН ТҰРМЫСЫ

Бұл тақырыпта сен:

біздің бабаларымыздың Темір дәуірінде немен
айналысқанын білетін боласың.

Бұдан 3 мың – 2,5 мың жыл бұрын Қазақстан аумағын-
дағы адамдардың өмірінде өте үлкен өзгерістер болды. Осы

кезеңде олар мал шаруашылығына көшті. Қыш пен қоланы,
мыс пен темірді кеңінен пайдалана бастады.
Б.д.д. VIII ғасырда Қазақстанды мекендеген көптеген тай-

палар темір кенін ашты және оны кеңінен қолдана бастады.
Темір еңбек құралдары мен қару жасайтын негізгі металға
айналды. Ол мыс пен қоладан төзімдірек болған соң қолда-

нысқа барған сайын ене берді.
Қару және еңбек құралдарын жасау үшін адамдар қо-
ламен қатар темірді пайдалана бастаған. Сондықтан біздің

дәуірімізге дейінгі бұл ғасырлар Темір дәуірі деп аталады.

43-сурет. Уақыт таспасы

Шеберлер жебе мен найзаның ұштығын, ат әбзелдерінің
жабдығын, әшекейлерді, айнаны қоладан құйды. Қызды-

рып соғу тәсілімен темірден пышақ, қанжар, семсер, сауыт
жасады.

78
78