Page 81 - ҚАЗАҚСТАН ТАРИХЫ Арнайы мектептерге (сыныптарға) арналған Әбіл Е.А., Абаева Ғ.А., Макажанов А.Т

Көшпелілер тұрмыстық өнерлерін үнемі жетілдіріп отыр-

ды. Қыштан, металдан істелген үлкен әрі ауыр заттардың
орнына киізден, теріден, ағаштан жасалған заттар. Бұл ер-

кін көшу үшін де, көшпелілер үшін аса маңызды еді. Өйткені
көш көлігін ауыр заттардан босату қажет болды. Ол үшін
барлық мүліктің ыңғайлы, жеңіл, шағын болуы керектігін
олар түсінді.

Біздің бабалардың
бас панасы да тіпті барын-
ша жеңілдеп әрі ыңғайлы

болды. Оның іші қыста
жылы, жазда салқын, кел-
ген қонақты қабыл дауға,

от басымен жиындар өт -
кізуге қолайлы болатын-
дай етіп салды. Көш кенде

тез бұзы лып, тез тігілуі
45-сурет. Арба шарт болған. Міне, көш -
пелі киіз үйлер мен шатыр-
лар осындай баспана еді.

Мұндай баспананың жа бындысы киіз. Ол – қой жүнінен жа-
салатын материал. Киіз жабынды жаңбырды, жел мен суықты
өткізбейді. Ал жазда оның асты қоңырсалқын әрі жайлы.

Көшпелілер баспананы жетілдіре келе кейін киіз үйді ой-
лап шығарды. Кейбір халықтар оны әлі күнге дейін пайда-
ланады.

Біздің бабалардың әдет-ғұрпы мен дәстүрінде көшпелі
өмір салтының ізі қалды. Көшпелілер мәдениетінің ұзақ тари-
хи дамуы барысында аса бай рухани мұра қалыптасты.

Көшпелілер өзінің мәдени дәстүрін қызғыштай қорғады.
Сол арқылы рухани желіні үзбей сақтап бізге жеткізді.

80
80