Page 27 - 1.4

special-edu.kz.

8 + 2
6 + 2
Олар: 2 + 2 4 + 2 special-edu.kz.
3 + 2 5 + 2 7 + 2
Азайту осыған керісінше орындалады:
10 – 2 8 – 2 6 – 2 4 – 2
7 – 2
5 – 2
9 – 2
special-edu.kz. special-edu.kz.
Мысалдар бастапқыда мұғалімнің көмегімен орын-
далады. Одан әрі қосу мен азайту амалдарын кезектесіп
шығартып, он көлеміндегі сандарды қосып, азайтуды то лық
меңгертеміз, бұл 100 көлеміндегі сандарды мең гертудің
алғашқы сатысы болып табылады.
Оқушылар 1-ге 5, 6, 7, 8, 9 сандарын қосқанда, аз
сан ға көп санды қосу қиындау екенін түсінеді, сонда
дидактикалық заттарды, математика жұмыс дәптерлерін
пайдаланып, қосылғыштардың орнын ауыстырып, қо сын-
дының өзгермейтініне назар аудартамыз. Оқу 1 санына
көп санды қосқаннан, көп санға 1 санын қосу оңай екенін
special-edu.kz. special-edu.kz.
байқап, амалды солай орындауға ты рысады. Алуға мысал
келтіріп түсіндірер болсақ: 8 – 6 = бұл мысалды шығару,
8 бұл 6 және 2 санының қосындысы, бұлай бірден шығару
балалар үшін қиын, олар бұған дайын емес, сол үшін сандар
құрамына, белгісіз санды қалай табу керек екеніне қайта
тоқталып, көрнекі құралдарды пайдаланып түсіндіреміз.
Мұғалім оқушыдан: «8 бұл 6 мен қай санның қосындысы?» –
деп сұрап, жауап алады. Тақтаға 6 қызыл, 2 көк шеңберді
іліп көрсетіп, сонан соң 6 қызыл шеңберді алып тастайды,
2 көк шеңбер қалады. Жазулы тұрған 8 – 6 = мысалына
8 – 6 = 2 жауабын жазады.
Алуға мұнан да басқа мысалдар түсіндіріп, соңынан
балаларға орындатамыз. Қосу амалымен жұмыс істегенде,
special-edu.kz. special-edu.kz.
оқушылардан кесте түрінде есте сақтауды талап ету керек.
Есте сақтау үшін, балаларды «Кім жылдам ауызша қосып
шығады?» немесе «Жазбаша түрде кім жылдам шығарып
болады?» деп жарыстырып отырса, қай баланың есепке
жүйрік екені анықталады. Қосу және азайту амалдарына

25