Page 41 - Математика. Әдістемелік құрал. 6-сынып оқылды

special.edu.kz.
special.edu.kz.
special.edu.kz. special.edu.kz.
Алдымен сомасы дұрыс бөлшек болып шығатындай қо-
су және алу амалдары орындалады. Бәрі бүтіннің нақты
үлестерін пайдалану арқылы түсіндіріледі. Заттармен жұ-
мыс істеу мысалдарды жазып алумен бірге жүреді. Одан
кейін қосылғыштар мен қосындысы салыстырылады; алы-
мының сомасы қалай өзгергені, ал бөлімі сол қалпында
қалғаны байқалады. Дәл сол мысалдар арқылы бөлшектерді
азайту да түсіндіріледі. Қорытынды жасалады: «Бөлімдері
бірдей жай бөлшектерді қосу (азайту) үшін, олардың алым-
дарын қосу (азайту) керек, ал бөлімін сол қалпында қал-
дыру керек».
special.edu.kz. special.edu.kz.
Қосындысы 1 болатын бөлшектерді қосқанда және 1-ден
азайтқанда, аралас санды бүтін санмен ауыстыру керек.
Санның бір немесе бірнеше бөлшектерін табу «Бөлшек-
тердің қалыптасуы» тақырыбын қайталағаннан кейін бірден
оқытылады және практикалық жағдайларда және ариф-
метикалық тапсымаларды орындауда қарастырылады.
Ондық бөлшектер

6-сыныпта «ондық бөлшектер» ұғымы енгізіледі. Қарас-
тырылады: ондық үлестер мен бөлшектерді құрастыру,
жазу, ондық үлестер мен бөлшектерді оқу, ондық бөлшек-
терді салыстыру, ондық бөлшектерді ұсақ, ірі, бірдей үлес-
пен өрнектеу, шамаларды өлшеу кезінде алынған сандар-
special.edu.kz. special.edu.kz.
ды ондық бөлшектер түрінде жазу, сан белгілері бірдей
ондық бөлшектерді қосу және азайту.
Оқушылардың ондық бөлшектерді жақсы меңгеруі көбі-
несе олардың бүтін сандарды, ондық санау жүйесін, мет-
риклық жүйенің ондық арақатынасын білуіне байланыс-
ты болады. Ондық бөлшектерде енгізу кезінде көрнекілік
құрал ретінде дециметр, сантиметр, миллиметрге бөлінген
метр пайдаланылады. 1 дм, 1 см, 1 мм метрдің қандай бөл-
шегі екені анықталады.
Бөлімдері 10, 100, 1 000 бөлшектер жазылады. Оқушы-
ларға мұндай бөлімдері бар бөлшектер ондық бөлшектер
деп аталатыны айтылады. 39
special.edu.kz. special.edu.kz.