Page 64 - 7.5.1

special-edu.kz.
special-edu.kz.

27. Өсімдіктердің вегетативті көбеюі special-edu.kz.

Барлық гүлді өсімдіктер тұқым арқылы көбеймей-
ді. Кейбіреуі гүлдемейді, тұқымы бар жемісі болмайды,
алайда көптеген ұрпақ қалдырады. Себебі көбеюдің басқа
special-edu.kz. special-edu.kz. special-edu.kz.
тәсілдері болады. Мысалы, өсімдік тұтас ағзасымен немесе
оның бір бөлігімен көбейеді. Қойбүлдіргеннің мұртшасы,
картоп түйнегінің көзшесі, бидайықтың тамырсабақтары
және т.б. бар.
Вегетативті көбейту – бұл өсімдікті тамырды, сабақты
және жапырақты дамыту нәтижесінде көбейту түрі. «Ве-
гетативті» сөзі «өсетін» деген ұғымды білдіреді. Өсімдік-
терді түрі өзгерген мүшелер арқылы көбейтуге болады?
Бұл өсімдіктердің қалай аталатынын есіңе түсір.
Кейбір өсімдіктер сабақ, тамыр, жапырақ бөліктерінің
көмегімен көбейеді. Ересек өсімдіктің кез келген мүше-
special-edu.kz. special-edu.kz. special-edu.kz.
сінен бөліп алынған кесінді (бөлік) өркен деп аталады.
Өркендер сабақтық (қарақат, традесканция), тамырлық
(итмұрын, таңқурай, райхангүл), жапырақтық (бегония,
қоғажай, алоэ) болып бөлінеді. Қолайлы жағдай туды-
рылғаннан кейін өркендерден жаңа өсімдік өсіп шығады
(59-сурет).
Қазақстанда көптеген өсімдіктер адамдардың арала-

Мұртшалармен
Тамырса-
бақпен
special-edu.kz. special-edu.kz. special-edu.kz.

Жапырақтармен
Өркендермен Сұлатпа өркендермен Телу арқылы

59-сурет. Вегетативті көбейту тәсілдері

62
special-edu.kz. special-edu.kz. special-edu.kz.