Page 29 - МетодикаМАТЕМАТИКА 8-сынып

special.edu.kz.
special.edu.kz.
special.edu.kz. special.edu.kz.
алмауы мүмкін екенін ұмытпауы тиіс. Бұл, әсіресе бірінші кө-
бейткіште нөлдер болған жағдайда көбейткенде жиі болады,
мысалы: 4200 x 10. Мұндай қателіктер, әдетте, мысалдарды
өз бетінше шешу кезінде пайда болады. 10, 100, 1 000-ға
көбейту және бөлу амалдарының ықтимал қателерін ескерту
және дұрыс саралау ретінде көбейту мен бөлуге арналған
мысалдарды кезектестіру, оларды салыстыру, жауаптарды
салыстыру (көбейту кезінде сан ұлғаяды, бөлу кезінде сан
азаяды), әрекетті орындау тәсілдері, сондай-ақ екі амал да
қамтылған күрделі мысалдардың шешімдері қызмет етеді.
Сандарды разрядтық сандарға көбейту кезінде дөңгелек
special.edu.kz. special.edu.kz.
санды екі санның көбейтіндісі ретінде қалай елестетуге бо-
латынын еске түсіру қажет: 30 = 3∙ 10, 400 = 4 ∙ 100, 8 000 =
= 8 ∙ 1 000, ережені еске түсіріңіз: санды дөңгелек ондыққа
көбейту үшін бұл санды ондықтар санына көбейтіп, алынған
көбейтіндіге нөл қосу, яғни оны 10-ға көбейту. Бұл ережені
оқушылар 1 000 000 шегінде сандарды көбейту кезінде де
қолдануы тиіс. 100-ге және 1 000-ға көбейту кезінде дөңгелек
ондықтарға көбейту ережесі қолданылады.
Дөңгелек ондықтарға, жүздіктерге, мыңдықтарға бөлу
рет-ретімен бөлу тәсіліне негізделген ауызша бөлу жағдай-
ларында көрсетіледі: 8 000 : 200 = 40, 8 000 : 1 000 : 2 = 4.
Содан кейін бағанға мысал жазу арқылы жазбаша бөлу
special.edu.kz. special.edu.kz.
тәсілдері қолданылады.
1 000 000 шегінде екі мәнді санға көбейтілген кезде бі-
рінші көбейткіш екі рет көбейтілетіндігін еске түсіру қажет:
алдымен көбейткіш бірліктеріне, содан кейін ондықтарға
және алынған көбейтінділер жинақталады.
Меңгерілген есептеу тәсілдері мысалдарды шешу кезінде
ғана емес, есептерді шешу кезінде де бекітіледі. Бағдар-
ламада бастауыш сыныптарда үйренген қосу және азайту,
көбейту және бөлуге арналған қарапайым мәтіндік тапсыр-
малардың, сандарды айырымдық салыстыруға, сандарды
еселік салыстыруға, санның бөлшегін табуға арналған
қарапайым мәтіндік тапсырмалардың түрлерін шешу қа-
special.edu.kz. special.edu.kz.
27