Page 28 - МетодикаМАТЕМАТИКА 8-сынып
P. 28
special.edu.kz.
special.edu.kz.
special.edu.kz.
special.edu.kz. special.edu.kz. special.edu.kz.
ту ыңғайлы. Содан кейін бөлінетін санның жоғары разряды
бөлгіштен аз болатын мысалдар іріктеледі. Тізбектелген 10
операциядан тұратын бағанға бөлу алгоритмімен жұмыс
істеу қажет:
1) мысалды оқы және жазып ал;
2) бірінші толық емес бөлінуші санды бөліп ал;
3) бөліндідегі цифрлар санын анықта және олардың ор-
нына нүктелер қой;
4) толық емес бөлінуші санды бөліп, алынған санды бө-
ліндіге жаз;
5) қай санды бөлгеніңді анықтау үшін осы санды бөлгіш
special.edu.kz. special.edu.kz. special.edu.kz.
санға көбейт;
6) тағы қанша бірлікті бөлу керегін білу үшін шегер, қалдық
сан бөлгіштен аз болуы тиіс;
7) қалдықты төмен разрядты бірліктермен көрсет және
оған бөлінетін санның дәл сол разрядты бірліктерін қос;
8) мысал толық шешілгенше бөлуді жалғастыра бер;
9) бөлінді және бөлінуші сандарды салыстыр, бөлінді сан
бөлінуші саннан аз болуы тиіс;
10) жауапты тексер, көбейту амалын орында.
Бұл алгоритмді мұғалім бөлуді түсіндіру кезінде қолда-
нады, оқушыларды оны пайдалануға үйретеді. Алдымен
оқушылар алгоритм бойынша әр кезеңнің амалын оқып,
special.edu.kz. special.edu.kz. special.edu.kz.
оны орындайды. Содан кейін әрбір амал іштен оқылады, ал
жауап дауыстап айтылады. Соңында оқушылар алгоритмді
өз бетінше қолданады. Қиналған жағдайда мұғалім жетек-
теуші сұрақтармен көмектеседі.
Нөлдер бөліндінің ортасында немесе соңында келетін
осындай бөлу жағдайларына ерекше назар аудару қажет.
Оқушылар 10, 100, 1 000 көбейту және бөлу жағдайла-
рымен танысты. Бұл ереже 1 000 000 шегінде сандарды
көбейту және бөлу кезінде де қолданылуы тиіс. Мұғалім
оқушылардың 10, 100, 1 000-ға көбейту және бөлу ережесін
ажыратуда қиындықтарды сезінуі мүмкін екенін, нөлдерді қа-
шан тіркеу керек, қашан алып тастау керек екенін еске түсіре
special.edu.kz. special.edu.kz. special.edu.kz.
26