Page 33 - МетодикаМАТЕМАТИКА 8-сынып

special.edu.kz.
special.edu.kz.
special.edu.kz. special.edu.kz.
квадрат сантиметрдің саны оның сантиметрмен берілген
ұзындығына тең болатынына, ал қатарлар саны сантиметр-
мен берілген тікбұрыш еніне тең болатынына аударады.
Келесі кезеңде квадраттық өлшемдер бірлігімен фигура-
ның барлық ауданы қойылмайды: квадрат сантиметрлер тек
негіз бойына ғана салынады, ал аралас жағында қатарлар-
дың саны белгіленеді. Оқушылар мынандай қорытындыға
келеді: тікбұрыштың ауданын анықтау үшін оның ұзындығын
(бір қатарға қанша квадрат сантиметр салынатынын анық-
тау) және енін (мұндай қатарлардың қанша салынатынын
анықтау) өлшеу және ол сандарды көбейту.
special.edu.kz. тікб. = a∙b (кв. бірлік).
special.edu.kz.
Мұғалім ауданды S латын әрпімен, ал тікбұрыштың жақ-
тарын а және b латын әріптерімен белгілеу арқылы тікбұ-
рыштың ауданын анықтау формуласын қалай жазып алу
керегін көрсетеді: S
Бұл кезеңде «аудан» және «периметр» ұғымдарын сара-
лауға жаттығулар ұсыну маңызды. Оқушыларға тікбұрыштың
ауданын, содан кейін периметрін табу ұсынылады. Алынған
нәтижелер салыстырылады. Тікбұрыштың ұзындығын (енін)
оның ауданы мен ені (ұзындығы) бойынша анықтауға арнал-
ған тапсырмалар да қосылады.
Тікбұрыштың ауданын есептеу формуласын игергеннен
кейін және ауданды есептеуге жаттығуларды жүргізгеннен
special.edu.kz. special.edu.kz.
кейін ауданды өлшеудің жаңа бірліктері енгізіледі: квадрат
дециметр, квадрат метр, квадрат миллиметр. Әрбір жаңа
бірлікті енгізу негізді болуы тиіс. Оқушыларға өз бетінше ау-
дан бірліктерін жасап, өлшеуді жүргізу тапсырмасы беріледі.
Шаршы ауданы тікбұрыш ауданының жеке жағдайы
ретінде қарастырылады. Мұғалім шаршының ауданын
қалай белгілеуге болатынын, шаршының әр жағын қандай
әріппен белгілеуге болатынын сұрайды, шаршыны есептеу
формуласын көрсетеді: Ѕ шар. = a кв.бірл.∙а немесе S шар. =a .
2
Жаттығуларда шаршы периметрі мен ауданы және оларды
есептеу формулалары салыстырылады.

special.edu.kz. special.edu.kz.
31