Page 23 - 2.3.3

special-edu.kz.
special-edu.kz.

мұнын нақтылай түседі. Әлдебір пәндегі негізгі білім мен
мәліметтер немесе құбылыстарды оқушылар әуелі мәтіннің
өзінен алады, ол мәтіннің мазмұнына қатысты көрнекілік
бағынышты рөл атқарады. Бұл жерде ол балалардың
сезінушілік тәжірибесін байытып, оқылған материалдағыны
құбылыспен байланыстыруға көмектеседі. Сонымен бірге
special-edu.kz. special-edu.kz.
көрнекілік мақалада кездескен сөздер мен терминдердің
маңызын балалардың тереңірек түсінуіне ықпал жасайды.
Тарихи және табиғаттануға байланысты мақалаларды оқы-
ған кезде де осыған көбірек көңіл бөлген жөн.
Екінші жағдайда көрнекі құрал мәтіндегі материалда
басқаша қырынан танылады. Бұл орайда болмыс немесе
белгілі бір зат оқушылардың көз алдына айрықша түсінікті
түрде жеткізіледі. Олармен бетпе-бет келгенде, оқушылар
жаңағы заттың немесе болмыстың өзіндік ерешеліктерін
айқынырақ танып біледі. Яғни, олардың заңдылық құбы-
лыстарын және басқа да ерекшеліктерін танып білуіне толық
мүмкіндік береді. Оқушылар көрнекі құралдарды көре оты-
special-edu.kz.
ұғынуына мүмкіндік береді. special-edu.kz.
рып, мәтінде материалдан ұққандарын бір жүйеге келтіреді.
Қандай жағдай болмасын, көрнекілік пен мақаланың
мазмұнын салыстыра отырып, сабақта көрнекіліктің қандай
жағынан пайдаланылғандығын дәл анықтау керек. Сонымен
бірге оқушылардың мәтін материалын түсінуіне және кеңінен

Іскерлік мақаланы оқу барысында, яғни оны оқушыларға
жеткізу кезеңінде мұғалімнің сөзі қандай рөл атқарады? Міне,
бұл басқа мәселе. Бұл жерде ол оқушы көрнекілік, сондай-ақ
мәтін арасындағы бір-біріне байланысқа өзіндік тұрғыдан
үлес қосуы тиіс. Мұғалімнің сөзінің ықпалы мен әсері осы
жерде айқын аңғарылады. Бұл тұста мұғалімнің сөзі оқушы
special-edu.kz. special-edu.kz.
үшін белгілі бір нысан жөнінде толығырақ мағлұмат алуға
мүмкіндік беруі тиіс. Яғни, мұғалімнің сөзі оқушының белгілі
бір нысаны мен мәтіндік материал арасындағы өзара байла-
нысты толық қабылдауына әсер етеді. Осы орайда мұға-

21