Page 21 - 5.3.3

special-edu.kz.
special-edu.kz.

Оқу әдістемесінің негіздерi. Арнайы мектептердің
сыныптарындағы оқу және тіл дамыту сабағын оқытудың
негізінде кітап оқуды үйрену және оқу қабілетін дамы-
тып, қалыптастыру сияқты аса маңызды психологиялық
құбылыстар қарастырылады. Психологиялык факторлардың
special-edu.kz. special-edu.kz.
шарттылығы болмақ: оқушыларды оқыту барысында заттар
туралы түсінік беру үшін материал мазмұнын баяндағанда,
баяулығы өмір туралы түсінігінің аз екенін, тілінің кемістігінің,
оқушылардың психологиялық ерекшелігін ақыл-есінің дамуы
жағынан ойлау мен қабылдау қабілетін ескеріп отыру қажет.
Арнаулы психологиялық әдебиеттерде мүмкіншілігі
шектеулі оқушылардың мәтіндерді қабылдау ерекшеліктері
арнайы қаралған.
Психологтар В. Г. Петрова, В. А. Сумарокова, И. В. Бе-
лякова және тағы басқалардың зерттеулерінде әдеби шығар-
маларды түсіну тек таза түсіну ғана емес, оны эстетикалық
тұрғыдан да түсіну қажет. Оқушылардың эстетикалық се-
special-edu.kz. special-edu.kz.
зім түйсігінің төмендеуі мәтіндерді талдағанда, олардың
кейіпкерлер және шығарма туралы пікір айтуын қиындатады.
Ондай оқушыны шығарманың түрі, мазмұны, оқиғаның өрбіп
даму себептері емес, тек көзге көрініп тұрған сырт қимыл
қозғалысы ғана қызықтырады. Оларға шығарманы талдаған
кезде әңгімедегі оқиғаларды терең түсіндіру үшін өзіндік сол
оқиға кейіпкерінің орнына қойып түсіндіру керек. Осы әдісті
кеңінен қолдану керек деп көрсетеді әдіскерлер.
Психологтар оқушының адамдық қасиеттерінің дамуына
ерекше мән береді. Сондықтан ой дамуы мүмкіншілігі шек-
теулі балаларды осыған үйрету қажет. Зерде бұзылыстары
бар оқушыларға мәтін мазмұнын, кейіпкерлердің іс-әре-
кеттерін түсіндіру үшін өмірдегі соған ұқсас оқиғаларды
special-edu.kz. special-edu.kz.
және оның не себептен болғанын айтып, сұрақ қою кейбір
қызықты көріністерді естерінде қалуға көмектеседі. Әдетте,
олар мәтіннің мән-мазмұнын дамуының бір жүйемен өрбуін
түсіне бермейді. Осының салдарынан оқиғаның негізгі

19