Page 29 - Математика. Әдістемелік құрал. 6-сынып оқылды
P. 29
special.edu.kz.
special.edu.kz.
special.edu.kz. special.edu.kz.
1) Разрядтан өтпей қосу және азайту.
2) Разрядтан өтіп қосу және азайту, алдымен бір раз-
рядтан, кейін екі және одан да көп разрядтардан.
3) Азайту: құрамында бір немесе бірнеше нөлі бар,
немесе нөлдері бірліктермен кезектесіп отыратын азайғыш.
3 040 – 584 1 010 – 841
Қосу және азайту амалдарын орындау кезінде, сандарды
разряд бойынша бағанға жазып алу сақталады.
Қосу және азайту бірліктерден бастап, разряд бойынша
шығарылады.
special.edu.kz. 9 297 special.edu.kz.
Мысалы:
2 554
+ 1 343
– 3 182
3 897
6 115
Алғашқы сабақтарда оқушылардан разрядтық бірліктер
қалайша қосылатынын және азайтылатынын түсіндіруді та-
лап ету қажет. Содан кейін түсіндірулер қысқартылады.
Разрядтан өтіп қосу және азайту мысалдарын шешпес-
тен бұрын жазбаша есептеуді жеңілдететін дайындық жат-
тығуларын жүргізу қажет, мысалы:
6 бірлік + 5 бірлік = 11 бірлік;
11 бірлік – бұл 1 бірлік және 1 ондық.
special.edu.kz. special.edu.kz.
Мұндай жаттығулар оқулыққа енгізілген.
Азайту амалын орындау кезінде азайғыш құрамында қата-
рынан бірнеше нөл болған жағдайда, мысалы: 5 006 – 2 040,
алдымен 5000 – 914, 1 000 – 243 түріндегі жағдайлардың
шешімін еске түсіру керек.
Екі компоненті бар қосу және азайту амалдарын орындау
кері амалмен тексерумен бірге жүргізіледі, сонымен қатар
қосу қосылғыштардың орнын ауыстырумен тексеріледі,
ал азайту тек қана қосылумен ғана емес, азайтумен де тек-
серіледі. Амалдарды тексеру есепшоттың көмегімен де
орындалады.
Үш компонетті мысалдар да осылай шешіледі. 27
special.edu.kz. special.edu.kz.