Page 33 - Математика. Әдістемелік құрал. 6-сынып оқылды
P. 33

special.edu.kz.
                                           special.edu.kz.
 special.edu.kz.                           special.edu.kz.
             Көбейту амалдарын қарастыру кезінде, соңғы мысалдар
           ретінде,  нөл  бірінші  көбейткіштің  ортасында  немесе  со-
           ңында болатын амалдар болады.
             Екінші көбейткішті, бірінші көбейткіштің астында жазудың
           бір нұсқасын таңдауға және тек осы нұсқаны қолдануға
           болады:
             1)  6 500         2)   3 020
                                 х
                х
                          3                     2
                   19500               6 040
             Бастапқы кезеңде бөлу мысалдары ретінде бөлінгіштің
 special.edu.kz.                           special.edu.kz.
           ең жоғарғы разряды бөлгішке бөлінетіндей (одан көп бола-
           тындай) берген жөн: 6 318 : 3.
             Дәл осындай амалдар арқылы бөліндінің қанша саннан
           тұратынын  алдын  ала  шамалауды  бекіту  ыңғайлы.  Бұл
           туралы оқушылар 1 000 шегіндегі сандарды оқып-үйренген
           кезде түсінік алған болатын.
             Содан кейін бөлінгіштің ең жоғарғы разряды бөлгіштен
           аз болатындай мысалдар таңдалады: 2 742 : 3.
             Бағанада бөлу алгоритмімен жұмыс ету қажет. Ол 10 бі-
           різді операциялардан тұрады:
             1) оқы және мысалды жазып ал;
             2) бірінші толық емес бөлінгішті ерекшеле;
 special.edu.kz.                           special.edu.kz.
             3)  бөліндінің  қанша  саннан  тұратынын  анықта  және
           олардың орнына нүктелерді қойып шық;
             4) толық емес бөлінгішті бөл де, алынған санды бөлінді
           ретінде жаз;
             5) қандай санды бөлгеніңді білу үшін бұл санды бөлгішке
           көбейт;
             6)  тағы  қанша  бірліктерді  бөлу  қалғанын  білу  үшін  –
           азайт, қалдық бөлгіштен аз болуы керек;
             7) қалдықты төмен разрядтағы бірліктерде көрсет және
           оған бөлінгіштің дәл сондай разрядтағы бірліктерін қос.
             8) мысалды толықтай шешкенше бөлуді әрі қарай жал-
           ғастыра бер;
 special.edu.kz.                           special.edu.kz.
                                                                          31
   28   29   30   31   32   33   34   35   36   37   38