Page 18 - 6.5

special-edu.kz.
special-edu.kz.

жүзеге асырылады. Мысалы, 3 + 2. Білім алушыны: «Менде
үш бар, 1-ді қосамын – 4 болады, тағы 1-ді қосамын – 5
болады» деп ойлауға үйретеді.
Азайтуды орындағанда айырма көрсетіледі. Бұл жерде
1-ден санау емес, қосу үшін кез келген саннан тура ретпен,
special-edu.kz. special-edu.kz.
ал азайту үшін кері ретпен санау негіз болып табылады. Егер
мұғалім білім алушыда сан қатарының кез келген санынан
санау дағдысын қалыптастырмаса, онда білім алушы лар-
ды есептеудің өнімді тәсіліне көшіре алмайды.
Сан құрамы туралы білімге негізделген тәсіл ең тиімді
тәсіл болып табылады, алайда бұл бірінші бестік санда-
рының құрамы туралы жақсы білімді, ең бастысы, осы бі-
лім ді қолдана білуді талап ететіндіктен, бұл тәсілді сынып-
тағы барлық оқушылар меңгере алмайды. Зерде даму
бұзылыстары бар білім алушылар сан құрамын ұзақ уақыт
меңгереді, тіпті оны меңгергенімен, өз білімін қолдануға
қиналатыны белгілі. Бұл тәсілді пайдаланған кезде көрне-
үшті алсам, екі қалады». special-edu.kz.
special-edu.kz.
кілік құралдар пайдаланылмайды, білім алушыларды ой-
лауға үйретеді. Мысалы, 3 + 2 есебіндегі қосынды мәнін
табу да былай деп ойлайды: «Үш және екі – бұл бес саны.
Соны мен, жауабы бес болады». 5 – 3 азайтуды орындағанда
былай деп ойлайды: «Бес – бұл үш және екі. Егер бестен

Сонымен, білім алушыларда есептеу дағдыларын қа-
лып тастыру үдерісі бірнеше дәйекті кезеңдерден құра-
лады. Білім алушыларда негізгі білім мен икемділіктер
қалыптасқанда ғана жаңа кезеңге көшу мүмкін болады.
Сонымен бірге, бала өздігінен жетілген тәсілді пайдалана
бас тайды деп үміттенбеу керек. Жаңа есептеу тәсіліне өту-
special-edu.kz. special-edu.kz.
ге мұғалім ғана бастамашылық етеді. Мұғалім оқу тапсыр-
маларын орындаған кезде барлық балаларды жаңа тәсілге
барлығына бірдей қарқында көшіру мүмкін еместігін түсіне
отырып, есептеу дағдыларын әрбір балада мақсатты түрде
жеке қалыптастыруға тиісті.

16