Оңалту және жаңа технологияларды енгізу бөлімінің психологиялық-педагогикалық қызметі:
-
мамандардың пәнаралық командасымен баланың проблемаларын кешенді зерттеу;
-
мүмкіндіктері шектеулі баланың жеке-дамыту бағдарламасын және отбасына көмек бағдарламаларын әзірлеу және жасау;
-
жаңа педагогикалық технологияларды енгізу;
-
арнайы (түзету) білім беру ұйымдарының педагогтеріне әдістемелік көмек көрсету;
-
мүмкіндігі шектеулі балаларды тәрбиелеу, дамыту және әлеуметтендіру мәселелері бойынша ата-аналарға кеңес беру және оқыту.
ОЖТЕ бөлімі жағдайында түзету және дамыту бойынша оқытуды жүргізуде бірнеше негізгі кезеңдер бөлінеді, олардың әрқайсысында белгілі бір міндеттер шешіледі.
Бірінші кезең - ұйымдастырушылық, ол Бөлімге жіберілген ата-аналарға баласымен түзету және дамыту жұмыстарын ұйымдастыру және жүргізу тәртібі туралы алғашқы кеңес беруге арналған. ОЖТЕ бөлімінің меңгерушісі психологиялық-педагогикалық және медициналық-әлеуметтік көмек көрсету туралы шарт жасасады, баланы дамыту және тәрбиелеу мәселелері бойынша ата-аналарға кеңес береді. Орталықтың әлеуметтік педагогы баланың анамнезін (қысқаша даму тарихын) жинайды, ата-аналардың сұрауын анықтайды, Бала құқықтары мәселелері бойынша алғашқы әлеуметтік кеңес береді, әлеуметтік қолдауға қажеттілікті айқындайды.
Жұмыстың екінші кезеңі - баланың психикалық-дене дамуын командалық бағалауға дайындық.
Бұл кезеңнің міндеттері: бала туралы нақты деректерді жинау; отбасының сұранысын анықтау: ата-аналардан мамандардан не алғысы келетінін, қандай сұрақтарға жауап тапқысы келетінін, мамандардан қандай көмек күтетінін сұрайды; медициналық анамнез деректерін жинау: туған сәттен бастап қазіргі уақытқа дейінгі аурулардың болуы, баланың соматикалық мәртебесі, есту, көру жағдайы; баланың жасына және өмір сүру жағдайларына тән салалар мен іс-шараларға қатысу және психоәлеуметтік даму ерекшеліктерін анықтау. Сондай-ақ мамандар сауалнама арқылы баланың дамуын бағалайды. Сонымен қатар, зерттеу тәсілі егжей-тегжейлі қарастырылады, мамандар тобы анықталады, балаға тиісті және қызықты ойыншықтар, мотор белсенділігін зерттеуге қажетті жабдықтар таңдалады.
Топтық бағалау - бұл жұмыстың үшінші кезеңі. Бұл жағдайда мамандардың міндеті - баламен түзету және дамыту жұмысындағы басым бағыттарды анықтау, оның дамуын ынталандырудың қол жетімді құралдары мен жолдарының спектрін анықтау, оның психикалық-дене жағдайындағы жағымды және жағымсыз жақтарды анықтау, оның дамуына теріс әсер ететін және алға жылжуға кедергі келтіретін факторларды анықтау. Мұның нәтижесі - мамандардың балаға жеке даму бағдарламасын жасауы және/немесе баланың отбасына көмек көрсету бағдарламаларын жасау.
Төртінші кезең - баланың жеке даму бағдарламасын және/немесе баланың отбасына көмек бағдарламасын жасау. Бағдарламаларды құрастыру кезінде мамандар мен ата-аналар баланың және отбасының күшті жақтарын, мүдделері мен жеке қажеттіліктерін басшылыққа алады.
Балаға арналған жеке дамыту бағдарламасын (ЖДБ) мамандардың пәнаралық тобы немесе басқа мамандардың қатысуымен жетекші маман жасайды.
Отбасылық көмек бағдарламасын сонымен қатар ата-аналармен бірге пәнаралық мамандар тобы жасайды, ол отбасының әдеттегі өміріне барынша жазылады және баланың белсенділігі мен оған қатысуын арттырады, үйде орындалады.
Жұмыстың соңғы кезеңі түзету және дамыту бағдарламасын жүзеге асырудан тұрады. Жеке-дамыту бағдарламасында оңалтудың барлық негізгі аспектілері көрініс табады: әрбір аспектінің міндеттері, әдістері, материалдары және оны орындаудың болжамды мерзімдері қамтылады.
Бөлімде мүмкіндіктері шектеулі балаға түзету әсерін ұйымдастыру отбасылық-орталықтандырылған тәсіл принципіне негізделеді және дамуында проблемалары бар баланың отбасын түзету-дамыту жұмысына қатысуға белсенді тарта отырып жүргізіледі.
Түзете-дамыта оқытудың барлық кезеңдерінде ОЖТЕ бөлімі баланың мәселелерімен айналысатын бөлімнің барлық мамандарының күш-жігерін біріктіретін бірыңғай кешенді түзету-дамыту процесіне біріктірілген медициналық көмек көрсету міндетін өзіне алады.
ОЖТЕ бөлімінде медициналық көмек көрсетудің мәні дамуында проблемалары бар баланы сауықтыру және оңалту процесіне жәрдемдесу болып табылады. Сондықтан емдеу мәселелері балалардың ата-аналарымен ғана емес, педагогтармен, психологтармен және бөлімнің басқа да мамандарымен талқыланады. Бұл жағдай түзету тәжірибесінің белсенді талабы болып табылады.
Түзету-дамыту көмегін алатын балалардың санаттары:
-
тірек - қимыл аппаратының бұзылысы бар балалар;
-
сөйлеу қабілетінің бұзылысы бар балалар;
-
интеллектуалды дамуы бұзылған балалар;
-
есту қабілетінің бұзылысы бар балалар;
-
көру қабілетінің бұзылысы бар балалар;
-
күрделі бұзылыстары бар балалар;
-
балалар, оның ішінде аутистік спектрдің аурулары бар балалар;
-
эмоциялық-еріктік бұзылыстары бар балалар.
-
психикалық дамуы тежелген балалар.
Психологиялық-педагогикалық көмек:
-
логопедтің жеке және / немесе шағын топтары;
-
педагог-дефектологтар (олигофренопедагог, тифлопедагог);
-
психологтың жеке және / немесе шағын топтық сабақтары;
-
сурдопедагогтың жеке және / немесе шағын топтардағы сабақтары;
-
музыкалық ырғақ бойынша сабақ;
-
емдік дене шынықтыру бойынша мұғалімнің жеке және/немесе шағын топтық сабақтары.
Медициналық көмек:
-
невропатологтың кеңесі;
-
оңалту кеңесі;
-
педиатрдың кеңесі;
-
массаж жасау.
-
Әлеуметтік-педагогикалық көмек:
-
әлеуметтік-құқықтық мәселелер бойынша кеңес беру;
-
бала күтімі және тәрбиелеу мәселелері бойынша кеңес беру;
-
әлеуметтік педагогтың шағын топтары;
-
отбасылық-ресурстық бөлме;
-
ақпараттық қолдау.
